تهدیدات زیست محیطی در کشورهای منطقه ی ژئوپلیتیکی خلیج فارس با تاکید بر بحران منابع آب

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 52

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JZPM-4-14_012

تاریخ نمایه سازی: 28 بهمن 1402

چکیده مقاله:

با گسترش پدیده خطرناک کم آبی، اکنون بیش از ۲۶ کشور با بیش از ۳۰۰ میلیون نفر جمعیت با بحران کمبود آب مواجه­اند.در صورت ادامه روند موجود تا سال ۲۰۵۰ میلادی این رقم به ۶۶ کشور با جمعیتی حدود دو سوم کل جمعیت دنیا، خواهد رسید.طبق گزارش­های سازمان ملل در نیم قرن اخیر، بیش از ۱۸۳۰ مورد، مناقشه در زمینه آب در جهان رخ داده که ۳۷ مورد آن سبب بروز جنگ و یا انفجار سدها شده است. برخی ژئوپلیتیسین­ها، قرن ۲۱ را سده­ی هیدروپلیتیک می­دانند و بر این باورند که اغلب درگیری­ها و جنگ­های منطقه­ای در جهان به دلیل بحران برامده از کمبود آب خواهد بود. در واقع هیدروپلیتیک مطالعه ستیز و همکاری میان ملت­ها بر سر تقسیم منابع آبی است. از این رو هیدروپلیتیک را می­توان دانشی توصیف کرد که با توجه به ثابت بودن میزان آب شیرین و ابعاد فزاینده مصرف آن به مطالعه برهمکنشی­های واحدهای سیاسی در سطوح محلی، منطقه­ای و گروهی در خصوص منابع آب شیرین می­پردازد.کشورهای مصر، سودان و اتیوپی بر سر تقسیم آب رود نیل در کشمکش با هم هستند. عراق با سوریه و ترکیه بر سر رودهای دجله و فرات تنش­های جدی دارند. از این­رو در خاورمیانه، کشورها در طول سالیان اخیر، برنامه­ریزی برای دستیابی به منابع آبی جدید و استفاده بهینه از منابع آب را آغاز کرده­اند. به طوری­که برنامه­های جدی کشورهای حاشیه­ی خلیج فارس در این زمینه قابل تامل به نظر می­رسد. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای به دنبال بررسی وضعیت منابع آب به ویژه آب شیرین و کمبود آن در کشورهای حاشیه­ی خلیج فارس می­باشد. نتایج نشان می­دهد که در منطقه­ی ژئوپلیتیکی خلیج فارس، منابع آب شیرین و قابل استفاده برای جمعیت این کشورها وضعیت مناسبی را ندارد.

کلیدواژه ها:

بحران آب ، ژئوپلیتیک آب ، تهدیدات زیست محیطی ، کشورهای حاشیه ی خلیج فارس

نویسندگان

حجت مهکویی

دانش آموخته دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

کاظم جاجرمی

استادیار جغرافیای انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

زهرا پیشگاهی فرد

استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران