مروری بر سیستم های نمره دهی پیش بینی کننده مرگ و میر تروما در ایران

هدف:ارزیابی شدت تروما یک مقیاس کمی قابل اندازه گیری می باشد. از چندین سال پیش، مقیاس های مختلفی برای تعیین شدت تروما در بیماران ترومایی به کار گرفته شده است. بررسی و پیش بینی سریع شدت تروما، تعیین پیش آگهی میزان مرگ و میر و بقای احتمالی موجب ارائه درمان بهنگام و بهتر می گردد. لذا این مطالعه با هدف مروری بر مطالعات انجام شده در ارتباط با مقایسه  سیستم های مختلف نمره دهی جهت پیش بینی مرگ و میر تروما در ایران انجام گردید.روش بررسی:در مطالعه حاضر از دستورالعمل پریزما؛ موارد ترجیحی در گزارش مﻘالات مروری منظم و فراتحلیل ها به منظور بررسی مطالعات استفاده شد. برای این منظور، پایگاه های اطلاعاتی PubMed Scopus,، مگیران و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی برای بازیابی مقالات انگلیسی و فارسی مورد جستجو قرارگرفتند. جستجوها بدون محدودیت زمانی و تا۲۱ فوریه ۲۰۲۳ انجام شدند. مطالعات منتشر شده که به مقایسه بین سیستم های نمره دهی جهت بررسی شدت تروما انجام شده بودند، به مطالعه وارد و ویژگی های آن ها مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش تحلیل محتوا انجام شد.یافته ها:تعداد ۶۶۳ مطالعه بازیابی شدند که پس از حذف موارد تکراری و نامرتبط بر اساس ارزیابی عنوان، چکیده و متن کامل در نهایت ۳۲ مطالعه وارد مرور شدند. در ۱۵/۶۲ درصد مطالعات انجام شده شاخص نمره دهی شدت آسیب و تروما جهت ارزیابی شدت تروما پیشنهاد گردیده است. سیستم های نمره دهی آپاچی (۹/۳۷)، مقیاس کمای گلاسکو (۹/۳۷)، امتیاز شدت آسیب (۶/۲۵) درصد .نتیجه گیری :طبق بررسی حاضر شاخص (Trauma and Injury Severity Score;TRISS) نمره دهی شدت آسیب و تروما جهت استفاده در ایران پیشنهاد می گردد. استفاده از این معیارکمی، می تواند در پیش بینی مرگ و میر و ارزیابی برنامه های ارایه شده جهت کیفیت خدمات مورد استفاده قرارگیرد. جهت جلوگیری از هرگونه خطای احتمالی بهتر است شاخص های دیگری همچون  امتیاز شدت آسیب و ( MGAP;Mechanism, Glasgow Coma Scale, Age and Arterial Pressure) به همراه این شاخص محاسبه گردد.

کلیدواژه ها:

روما ، شدت آسیب تروما ، ایران