ارزیابی فصلی پتانسیل تغذیه گرایی و لایه بندی حرارتی سد استقلال

در این پژوهش، وضعیت کیفیت آب مخزن استقلال با تمرکز بر ارزیابی پتانسیل تغذیه گرایی در بازه پنج ساله موردبررسی قرار گرفت. برای شبیه سازی روزانه متغیرهای کلیدی موثر بر وضعیت مغذی شدن و شکوفایی جلبکی از جمله دما، اکسیژن محلول، جلبک، فسفات، آمونیوم و نیترات، از مدل دو بعدی CE-QUAL-W۲ استفاده شد. با توجه به تغییرات قابل توجه حجم آب ذخیره شده در مخزن سد، تحلیل شرایط حاکم بر مخزن سد به صورت فصلی انجام گرفت. نتایج حاکی از وجود الگوی پیچیده ای از پویایی ها و ارتباطات چرخه غذایی در مخزن است. در فصل بهار و تابستان، تغییرات دمایی شدید در عمق آب نشان از لایه بندی حرارتی قوی دارد. غلظت اکسیژن محلول در رولایه و زیرلایه به علت عواملی مانند مصرف اکسیژن توسط جلبک ها، محدودیت اختلاط تحت تاثیر باد، لایه بندی حرارتی و زمان ماند بالا دارای اختلاف قابل توجهی است. در پاییز، با توجه به کاهش ورود آب در تابستان و افزایش تبخیر، حجم آب کاهش یافته و با سردشدن هوا، لایه بندی حرارتی کاهش می یابد. با ورود جریان های سیلابی در زمستان، حجم آب افزایش یافته و به علت کاهش دما، اختلاط کامل ایجاد می شود. این موضوع منجر به بهبود شرایط اکسیژن محلول می شود. اما، بار ورودی مواد مغذی را افزایش می دهد. نتایج شبیه سازی و ارزیابی معیارهای تغذیه گرایی نشان می دهند که پتانسیل تغذیه گرایی در اغلب ماه ها وجود دارد. وجود برنامه پایش دقیق با تعیین تواتر و محل بهینه نمونه برداری، کنترل ورود مواد مغذی از طریق مدیریت حوضه آبریز و تنظیم زمان ماند می توانند به عنوان راه کارهای موثر برای بهبود وضعیت مخزن محسوب گردند.

کلیدواژه ها:

اکسیژن محلول ، سد استقلال ، تغذیه گرایی ، لایه بندی حرارتی ، مدل CE-QUAL-W۲