تحولات زمین شناسی الیگوسن زیرین منطقه چاه علی خان(شمال شرق استان اصفهان)؛ بر پایه بررسی دایک های آلکالی بازالت

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 31

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ECONG-15-4_006

تاریخ نمایه سازی: 25 فروردین 1403

چکیده مقاله:

در منطقه چاه ­علی خان (شمال شرق استان اصفهان، شمال کویر دق سرخ)، دایک های بازیک به سن الیگوسن زیرین رخنمون دارند. این دایک­ها با دو روند عمومی NW-SE و NE-SW به درون واحد های آتشفشانی و فلیش های ائوسن نفوذ کرده ­اند. دایک های با امتداد شمال غرب - جنوب شرق جوان تر بوده و دایک های شمال شرق - جنوب غرب را قطع کرده­ اند. هر دو سری دایک از نظر سنگ نگاری مشابه بوده و از کانی های پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، الیوین، سانیدین، اسپینل کروم دار و ایلمنیت تشکیل شده ­اند. زئولیت، کلریت، سرپانتین، کلسیت و مگنتیت کانی ­های ثانویه هستند. این دایک ها دارای بافت های پورفیری، گلومروپورفیری، پوئی کیلیتیک، میکرولیتی پورفیری، تراکیتی (جریانی) و در بخش های داخلی دایک ها اینترگرانولار و گرانولار هستند. این بازالت ها از عناصر آلکالی، LREE وLILE غنی بوده و دارای نسبت بالای LREE/HREE (۰/۱۰-۸/۹La/Yb=) هستند و در نمودار­های طبقه ­بندی که بر اساس عناصر کم تحرک و HFSEs ترسیم شده­اند، آلکالی بازالت نامیده میشوند. ماگمای سازنده این دایک های بازالتی در اثر ذوب بخشی یک گوشته لرزولیتی اسپینل و گارنت­دار که از قبل متاسوماتیسم کربناته شده، داشته است، ایجاد شده است. تشکیل دایک های آلکالی بازالتی چاه ­علی ­خان را می ­توان به فرورانش پوسته اقیانوسی اطراف خرد قاره شرق ایران مرکزی و ذوب ناشی از کاهش فشار در یک سامانه کششی پس از برخورد در منطقه انارک- جندق نسبت داد. این مذاب بازالتی حاصل درجه های پایین ذوب بخشی یک گوشته لرزولیتی متاسوماتیسم ­شده ­است که در شرایطی که پوسته قاره ای در الیگوسن زیرین دچار کشش شده، تولیدشده و از طریق گسل­ های منطقه صعود کرده است.

نویسندگان

شیدا امانی

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

ثمینه رجبی

دکتری، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

قدرت ترابی

استاد، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

نرگس شیردشت زاده

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، ۱۷۵- ۱۴۱۱۵، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abdel-Fattah, M., Abdel-Rahman, A.M. and Nassar, P.E., ۲۰۰۴. Cenozoic volcanism ...
  • Aistov, L., Melnikov, B., Krivyakin, B., Morozov, L., Kiristaev, V. ...
  • Bayat, F. and Torabi, G., ۲۰۱۱. Alkaline lamprophyric province of ...
  • Bogaard, P.J.F. and Worner, G., ۲۰۰۳. Petrogenesis of basanitic to ...
  • Cox, K.G., Bell, J.D. and Pankhurts, R.J., ۱۹۷۹. The interpretation ...
  • Dostal, J. ۲۰۱۷. Rare earth element deposits of alkaline igneous ...
  • Ellam, R., ۱۹۹۲. Lithospheric thickness as a control on basalt ...
  • Fitton, J.G. and Upton, B.G.J., ۱۹۸۷. Alkaline Igneous Rocks, Blackwell, ...
  • Ghasemi, H., Barahmand, M. and Sadeghian, M., ۲۰۱۱. The Oligocene ...
  • Ghasemi, H., Rostami Hossuri, M., Sadeghian, M. and Kadkhodaye Arab, ...
  • Goli, Z., Torabi, G. and Arai, S., ۲۰۲۱. High-K calc-alkaline ...
  • Gorton, M.P. and Schandl, E.S., ۲۰۰۰. From continents to island ...
  • Hollocher, K., Robinson, P., Walsh, E. and Roberts, D., ۲۰۱۲. ...
  • Hughes, C.J., ۱۹۷۳. Spilites, keratophyres, and the igneous spectrum. Geological ...
  • Jamshidzaei, A., Torabi, G., Morishita, G. and Tamura, A., ۲۰۲۱. ...
  • Jaques, A.L., Creaser, R.A., Ferguson, J. and Smith, C.B., ۱۹۸۵. ...
  • Kiseeva, E.S., Kamenetsky, V.S., Yaxley, G.M. and Shee, S.R., ۲۰۱۷. ...
  • Le Maitre, R. W., ۱۹۷۶. The chemical variability of some ...
  • Le Maitre, R.W., ۲۰۰۲. Igneous Rocks: A classification and glossary ...
  • McDonough, W.F. and Sun, S.S., ۱۹۹۵. The composition of the ...
  • McKenzie, D.P. and Bickle, M.J. ۱۹۸۸. Volume and composition of ...
  • Mohammadi, N., Sodoudi, F., Mohammadi, E. and Sadidkhouy, A., ۲۰۱۳. ...
  • Moradi, S., Khaksar, T., Nazarinia, A. and Hussain, A., ۲۰۲۲. ...
  • Rajabi, S. and Torabi, G., ۲۰۱۲. Petrology of mantle peridotites ...
  • Rajabi, S., Torabi, G. and Arai, S., ۲۰۱۴. Oligocene crustal ...
  • Ramezani, J. and Tucker, R. D., ۲۰۰۳. The Saghand region, ...
  • Rostami-Hossouri, M., Ghasemi, H., Pang, K.N., Shellnutt, J.G., Rezaei-Kahkhaei, M., ...
  • Rudnick, R.L., McDonough, W.F. and Chappell, B.W., ۱۹۹۳. Carbonatite metasomatism ...
  • Salim, H., Torabi, G., Shirdashtzadeh, N., Sahlabadi, M. and Morishita, ...
  • Shakerardakani, F., Neubauer, F., Bernroider, M., Von Quadt, A., Peytcheva, ...
  • Sharkovski, M., Susov, M., Krivyakin, B., Morozov, L., Kiristaev, V. ...
  • Shaw, A.M., Hilton, D.R., Fischer, T.P., Walker, J.A. and Alvarado, ...
  • Sun, S.S. and McDonough, W.F., ۱۹۸۹. Chemical and isotopic systematics ...
  • Torabi, G., ۲۰۱۰. Early Oligocene alkaline lamprophyric dikes from the ...
  • Torabi, G., ۲۰۱۱. Middle Eocene volcanic shoshonites from western margin ...
  • Torabi, G. and Hemmati, O., ۲۰۱۱. Alkaline basalt from the ...
  • Turner, S., Sandiford, M. and Foden, J., ۱۹۹۲. Some geodynamicand ...
  • Verma, S.P. and Agrawual, S., ۲۰۱۱. New tectonic discrimination diagrams ...
  • Whitney, D.L. and Evans, B.W., ۲۰۱۰. Abbreviations for Names of ...
  • Winchester, J.A. and Floyd, P.A., ۱۹۷۷. Geochemical discrimination of different ...
  • Zeng, G., Chen, L.H., Xu, X.S., Jiang, S.Y. and Hofmann, ...
  • Zhang, G., Peng, R., Qiu, H., Wen, H., Feng, Y., ...
  • نمایش کامل مراجع