هندسه و اصول توالی طرح تزئین ( کاربندی ) در فضای ایوان مساجد معماری اسلامی ایران

ایوان عضو مهمی از فضا معماری اسلامی ایران است که به لحاظ عملکرد، جهت ورود و خروج به بنا و همچنین فضایی که از یک طرف باز و سه طرف بسته اطلاق می شود و به لحاظ کاربرد آن اغلب در بناهایی مانند مساجد ،کاخ ها ، خانه ها ... و در اقلیم های مختلف کاربرد دارد. ایوان قدمت زیادی در معماری ایران دارد بطوریکه از هزاره های اول و دوم قبل از میلاد مسیح نمونه هایی از وجود ایوان در تپه حسنلو یافت شده است و با گذر زمان در بناهای متعدد به شکل ابتدایی آن که از یک جهت باز و سه جهت بسته ، به شکل یک تو رفتگی در دیوار بناها احداث شده است و به مرور زمان رو به تکامل گذاشته است . ازجمله در تزئینات و فرم های هندسی چه به لحاظ سازه ای و باربر، و چه به لحاظ تزئین به این عنصر معماری اضافه گردیده است .با ورود اسلام این عنصر معماری اغلب در معماری مساجد ، آرامگاهها ، مدارس ، کاروانسراها و حمام ها ... ، با اضافه کردن تزئینات زیادی از جمله : مقرنس ، کاربندی ، گره ، نقوش گیاهی و اسلیمی ، هنر خط ، با استفاده از آجر ، کاشی هفت رنگ ، کاشی معرق وگچ ... بکار رفته است در این مقاله به بررسی ساختار هندسی و اصول توالی اشکال بکار رفته در کاربندی ایوان خواهیم پرداخت .

کلیدواژه ها:

ساختار ، تزئینات ، کاربندی ، ایوان