مطالعه ای بر تحول جغرافیا به عنوان علمی میان رشته ای (ریاضی و زبان)

جغرافیا (به عربی: الجغرافیا) یا ژئوگرافی (به فرانسوی: géographie، ریشه آن از یونانی باستان: γεωγραφία، تلفظ: یئوگرافیا) یا زمین نگاری، یک شاخه از علم است که خشکی ها، ویژگی ها، ساکنان و پدیده های زمین را مطالعه می کند. جغرافیا ارتباط گسترده ای با دیگر رشته های مرتبط در علوم اجتماعی و علوم طبیعی دارد. جغرافیدانان بر اثرات محیط اطراف بر فعالیت های انسانی، فرهنگ و رفاه و این که مردم به نوبه خود چگونه بر محیط اطراف خود تاثیر می گذارند، تاکید می کنند. رشته جغرافیا از جمله رشته هایی است که در دانشگاههای مختلف جهان از نظام علمی برخوردار است و در سالهای اخیر نیز گرایش های مختلف آن رو به گسترش بوده است. بیشتر کشورها به دلیل نقشی که علوم جغرافیایی و جغرافیدانان می توانند در توسعه، آمایش فضا، عدالت جغرافیایی، صلح و امنیت ایفا نمایند، به آن اهمیت داده و برنامه ریزی و آموزش آن را در دانشگاهها جدی گرفته اند. در ایران، «کمیته برنامه ریزی علوم جغرافیایی» که در وزارت «علوم، تحقیقات و فناوری» تشکیل شده است، مسوول اصلی برنامه ریزی و ارتقا کیفیت آموزش این رشته در دانشگاهها است و اعضای این کمیته متشکل از اساتید علوم جغرافیایی انتخاب می شوند که برای برنامه ریزی و سیاستگذاری آموزش علوم جغرافیایی در دانشگاه ها، از تجربیات خود و دیگر کشورها استفاده می کنند. با توجه به اینکه طی ۵ سال اخیر کمیته علوم جغرافیایی از حیث برنامه ریزی و عملکرد، دچار تحول عمیقی گردیده است، در این مقاله نتایج و ماحصل این تحولات مورد بررسی قرار گرفته است. تحولات در جهان امروز بسیار شتابان است و علم جغرافیا باید بتواند پویایی علمی لازم را در برابر تغییرات سریع از خود نشان دهد، برخی از جغرافیدانان باور دارند که جغرافیا در پاسخگویی به مسائل سال های اخیر فاقد سرعت کافی است. انجام پژوهش های میان رشته ای مانند میان رشته ای جغرافیا - ریاضی - زبان یکی از راه حل های چنین موقعیت هایی است چرا که میان رشته ای موجب ایجاد تنوع در محورهای اصلی کارهای علمی می گردد. در این مقاله به بررسی تحول جغرافیا به عنوان علمی میان رشته ای در ریاضی و زبان می پردازیم.

کلیدواژه ها:

علم ، جغرافیا ، میان رشته ای ، پویایی علمی ، تنوع گرایی علمی