جایگاه هندسه در معماری در حوزه معناشناسی اسلامی

از مسائل مهم در قلمرو فلسفه معماری، ماهیت و چیستی معنا و فرایندهای مرتبط با آن در آثار معماری است.معنای معماری درعین حال که به زمینه، فرهنگ و تجارب مخاطب و مشاهد هگر وابسته بوده به شکل فضایی نیزوابسته است. معناشناسی در واقع یکی از حوزهها ی دانشی زبا نشناسی نظری است که به بررسی معنا و رابطهالفاظ با آن می پردازد. در معماری اسلامی توجه به محتوا و معنا و نیز تطبیق کالبد و معنای اثر بسیار قابل توجهو مهم بوده و از مسائلی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد. هندسه نیز با توجه به ماهیت خود که پیونددهنده عوالم محسوس و معقول بوده و با معماری ارتباطی تنگاتنگ دارد، در بررسی معنای آن در معماریاسلامی تحقیقی صورت نگرفته است. از این رو این پژوهش در صدد یافتن پاسخ برای این پرسش است که در معماری اسلامی چه جایگاهی را میتوان برای هندسه در حوزه معناشناسی قائل بود؟ در این خصوص با توجهبه مدارک و اسناد کتابخان های به روش تطبیقی به بررسی این مسئله پرداخته شد. در نتیجه به این موارد دستیافت که معماری اسلامی دارای معانی ذهنی و عینی بوده که معنای ذهنی به دو دسته معنای بنیادی و فطری وارزشی و فرهنگی و نیز معنای عینی که به معنای مخاطب محور و معمار محور تقسیم بندی شده اند. از طرفی بابررسی هندسه و معانی آن ، معنی هندسه به دو بخش هندسه محسوس و معقول طبقه بندی شد، که در یافتنپاسخ پرسش میتوان به این نتیجه رسید که معنای هندسه در معماری اسلامی در دودسته محسوس که شاملمعانی بنیادی و فطری، معنای ارزشی و فرهنگی، معمار و مخاطب محور بوده و معنای معقول که در برگیرندهمعنای مخاطب محور و معمار محور است، طبقه بندی می شود

کلیدواژه ها:

معماری اسلامی ، معنا ، هندسه ، هندسه معقول ، هندسه محسوس .