بررسی شخصیت و اندیشه های عرفانی بایزید بسطامی در تذکرهالاولیاء و دستور الجمهور

در این مقاله شخصیت و اندیشه های عرفانی بایزید بسطامی از عرفای مشهور قرن دوم و سوم هجری ، در دو کتاب تذکرهالاولیاء و دستورالجمهور که مهم ترین منبع مطالعاتی درباره اوست ، مورد بررسی قرار گرفته است . بدین منظور با روش توصیفی - تحلیلی ابتدا شرح اجمالی از زندگی و طریقه عرفانی بایزید را بیان کردهایم ، سپس شباهت ها و تفاوتهای منظومه فکری بایزید را در دو اثر مذکور بررسی کرده ایم . به طور کلی مهم ترین هدف بایزید بسطامی در عرفان، فناء در معشوق است و برای نیل بدین هدف، ضمن رد کرامات و انتقاد از صوفی نمایان و زاهدان و پایبندی به شریعت و توجه به مسئله حب در میان حق و خلق ، راهکارهایی را بیان می کند که شامل : نماز و ذکر حق ، تسبیح خداوند، توجه به صفت رزاقی حق ، توکل ، توجه به حلال و حرام، احترام به پیامبر، دوستی با اولیاء، ستایش مقام مادر، رعایت ادب، انسان دوستی ، مصاحبت با حیوانات، ترک خلق ، ترک تعلقات، ترک حجابها، ترک انانیت ، دوری از غیبت و عیب جویی دیگران، تحمل بلا و ریاضت ، تواضع و خاکساری و اظهار عجز و نیاز است .

کلیدواژه ها:

بایزید بسطامی ، شخصیت ، اندیشه های عرفانی ، تذکرهالاولیاء ، دستورالجمهور.