ابعاد فقهی و حقوقی «رای ممتنع» در مجلس شورای اسلامی
محل انتشار: فصلنامه دانش حقوق عمومی، دوره: 13، شماره: 1
سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 57
فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SHORA-13-1_007
تاریخ نمایه سازی: 30 اردیبهشت 1403
چکیده مقاله:
رای ممتنع یکی از اقسام آرایی است که در مجلس شورای اسلامی استفاده میشود. این رای در بسیاری از موارد در کنار رای مثبت یا موافق و رای منفی یا مخالف معنا می یابد و در آن فرد از ارائه رای اعلامی و گویا (مثبت یا منفی) خودداری میکند. تحلیل افعال حکمرانی بر اساس موازین اسلامی و لزوم عدم مغایرت این افعال با معیارهای اسلامی ضرورت این بررسی فقهی و حقوقی را برجسته میسازد؛ تا در کنار عنصر حجیت از اصول و رویکردهای کارآمد موجود در حقوق تطبیقی نیز برای وضعیت حقوقی «رای ممتنع» بهره جست. بر همین اساس، مسئله اصلی این نوشتار توصیفی تحلیلی و کتابخانهای آن است که با لحاظ گستره تکالیف ناشی از نمایندگی در کنار میزان آزادی عمل و زیست اخلاقی برای نماینده و نیز ضرورت های حاکم بر تصمیمگیری در شرایط مختلف حکم رای ممتنع در دو ساحت «حکم تکلیفی» و «حکم وضعی: تفسیر وضعیت رای ممتنع داده شده» چیست. از جمله نتایج مقاله آنکه در فقه و حقوق تطبیقی رویکردهای مختلفی در مواجهه با این مسئله اتخاذ شده؛ ولی در فقه غالب گزارهها و مبانی بر ممنوعیت و عدم جواز رای ممتنع در وضعیت اولیه رهنمون میشود. در عین حال به صورت موردی و استثنائی در برخی موارد میتوان به تجویز رای ممتنع قائل شد. از دیگر اصول حاکم بر رای ممتنع اصل شفافیت و اصل ارزش حقوقی نسبی است که راهی میانه برای «به کارگیری» و نیز «تفسیر رای ممتنع» بر اساس قرائن یا وضعیت متیقن قبلی خواهد گشود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سید محسن قائمی خرق
دانش آموخته دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
داور درخشان
دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :