بهینه سازی مصرف ازت در زراعت پایدار گندم با استفاده از باکتری تثبیت کننده ازت

یکی از راههای دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار، استفاده از میکروارگانیسم هایی است که نقش مهمی در تأمین نیاز غذایی گیاهان و همچنین محافظت آنها بر عهده دارند. در حال حاضر استفاده از باکتری Azospirillum sp. که قابلیت همزیستی با ریشه بسیاری از گیاهان خانواده غلاترا دارند رایج گشته و نقش آنها در انجام فرآیند تثبیت بیولوژیک ازت در این گیاهان به اثبات رسیده است. هم چنین اکتینومیست هایی از جنسStreptomyces sp. به دلیل افزایش مقاومت گیاه نسبت به عوامل بیماری زا از طریق تولید مواد آنتی بیوتیک و هم چنین تحریک رشد بهتر و استحکام گیاه، مورد توجه قرار گرفته اند. به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کود ازت و میکروارگانیسم های تثبیت کننده ازت بر روی عملکرد واجزای عملکرد گندم الوند، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 8319 در یاسوج اجرا گردید. سطوح کودی ازت با منبع اوره شامل چهار سطح 0 N 8 00 ، N 2 90 ، N 3 و 850 N0کیلوگرم در هکتار Azospirillum brasilense شامل دو سطحگرم در هکتار وStreptomycesشامل دو سطح 0 S 8 و 500s گرم در هکتار منظور و میکروارگانیسم ها در زمان کاشت با بذر آغشته شدند. عملیات کاشت در کرت هایی به ابعاد 3 در 4 متر انجام و در طول مراحل داشت و برداشت اندازه گیری های لازم انجام شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد اثر کود ازته بر روی کلیه صفات بهطور معنی داری در سطح احتمال 8درصد موثر بود و افزایش مصرف کود ازته از سطح 0 به سطح 850 باعث افزایش عملکرد دانه 3/9تن در هکتار گردید. افزایش مصرف کود ازته باعث کاهش فعالیت آزوسپیریلوم گردید و حداکثر عملکرد دانه در سطح کودی 90 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. اثر کاربرد آزوسپیریلوم در همه صفات مورد بررسی معنی دار بود. اثر کاربرد استرپتومایسس نیز بر صفات مورد بررسی معنی دار نگردید. همچنین اثر متقابل کود ازته و استرپتومایسس، اثر متقابل آزوسپیریلوم و استرپتومایسس و اثر متقابل کود ازته، آزوسپیریلوم و استرپتومایسس نیز بر صفات مورد مطالعه معنی دارنشد. تیمار 8 S 8 A 2 N مصرف 90 کیلوگرم در هکتار ازت و 500 گرم در هکتار آزوسپیریلوم و استرپتومایسس به عنوان بهترین تیمار ترکیبی، با عملکرد دانه معادل 4400 کیلوگرم در هکتار به دست آمد.

کلیدواژه ها:

میکروارگانیسم ، آزوسپیریلوم ، استرپتومایسس ، پایداری