گستره تاویل قران از دیدگاه معتزله و شیعه

چکیده:مسئله « تاویل قرآن »به عنوان یکی از مسائل علوم قرآنی، از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چراکه نقش زیربنایی را در بهره گیری از معارف قرآن کریم ایفا میکند هدف این مطالعه ارزیابی گستره تاویل از دیدگاه معتزله و شیعه می باشد که به روش کتابخانه ای و تحلیل و بررسی آیات قرآن به سرانجام رسیده است. یافته های این تحقیق حاکی از این است که در نگاه شیعه، عقل در کنار دیگر منابع، نه حاکم مطلق و نه محکوم مطلق است. در مذهب معتزله عقلگرایی مهمترین مبناست و آن را بر همه انواع نقل، حاکم میکنند. از منظر روایات مسلم شیعی، قرآن دارای سطوح مختلفی از معانی است که به پاره ای از این سطوح، بطون گفته میشود و مرحله عالی فهم عمیق قرآن که شامل بطون هم میشود، به معصوم اختصاص دارد؛ ولی معتزلیان غالبا به وجود بطن برای آیات اعتقاد ندارند. نگرش شیعه با معتزله در مسائل دیگری مثل سرانجام مومن مرتکب گناه کبیره، تفسیر آیات شفاعت، برتری پیامبران از فرشتگان، مسئله بداء، رجعت، عصمت، وفای به وعیدهای موجود در قرآن و ... متفاوت است.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: قرآن کریم ، تاویل ، معتزله ، شیعه