تبیین مصادیق اربعه ی اخلاق حکمی و نقش آن در پیشرفت جامعه ی اسلامی

تربیت ، ضرورتی اجتناب ناپذیر در زندگی اجتماعی انسان است. تربیت ، از سویی علم است ، چون موضوع ، هدف و روش دارد و از سویی فن است ، زیرا جسم و روح با فنونی تحت مراقبت قرار می گیرد و به عبارتی هنر است ، چون در آن توجه به لطافت ها و ریزه کاری هایی وجود دارد که رسیدن به تعالی و پرورش روح علوی انسان است. در اسلام مسئله ی اخلاق و تربیت ،از جمله مسایل مهم دینی به شمار می رود. شالوده ی اخلاق و تربیت در اسلام ، متکی بر ایمان به خداست ،زیرا دین اسلام معتقد است که خداوند متعال در همه ی احوال ، ناظر بر اعمال انسان بوده و همیشه مراقب اعمال و رفتار اوست. اسلام به پاداش و کیفر اعمال معتقد و بر این باور است که انسان به طور فطری فضیلت دوست و از رذایل و زشتی ها ، متنفر است. از این منظر ،نظام تربیتی اسلامی ، به تعلیم و تربیت انسان بسیار اهمیت می دهد و روش های دست یابی و پرورش این گونه تربیت را با ارائه ی الگوی برتر تربیتی نشان می دهد. پیامبر اکرم(ص) مجموعه فضایل همه انبیاء و نسخه کامل همه ی فضایلی است که در سلسله ی پیامبران و در طول تاریخ وجود داشته است. در سیره تربیتی پیامبر اعظم (ص) می توان اهداف ،اصول،روش و ابعاد تربیت را متجلی دید که شالوده و مشخصه های تربیت اسلامی را در بردارد. در این نوشتار نویسنده کوشیده است در گفتارهای چندگانه به بیان اخلاق حکمی با الگوپذیری از سیره ی نبوی بپردازد و مصادیق چهارگانه ی آن را از منظر و دیدگاه استاد علامه طباطبایی (حکمت ، شجاعت ؛ عفت و عدالت) معرفی نماید.

کلیدواژه ها:

تعالیم حکمی ، فضایل اربعه ، سیره نبوی ، روش الگویی ، تعالی جامعه