مطالعه شاخصه های اثرگذار بر ارتقاء حس تعلق پذیری در فضاهای فرهنگی وراهکارهای طراحی آن با رویکرد احیای فرهنگ ایرانی

متاسفانه عدم کارایی کافی مراکز فرهنگی موجود در کشور، باعث گردیده تا رغبت و اشتیاق مردم به حضور و فعالیت ر این نوع فضاها و مجموعه ها کمتر از حد مطلوب باشد. در حال حاضر، یکی از کاستی های فضاهای معماری، عدم قابلیت ایجاد پیوند مابین فضا و مخاطبان فضا است. موضوعی که از آن با عبارت حس تعلق یاد می شود. حس تعلق به مکان رابطه ای مستحکم مابین مخاطب و فضای معماری است. پیوندی احساسی که مخاطبان، آن مکان را به عنوانقرارگاهی برای رجوع مجدد و مکرر به آن ارزشمند بدانند. در حقیقت حس تعلق به مکان شاخصی است که از طریقآن می توان میزان متمایز بودن آن مکان را با توجه به نوع برخورد و میزان استفاده مخاطبان نسبت به مکانی دیگرسنجید. مسلم است که این تمایزات حاصل جمیعی از عوامل شامل محیط کالبدی و معماری، محیط اجتماعی، نوعفعالیت ها، سطح فرهنگ، تاریخ، ابعاد شخصی و روان شناسانه می باشد. شناخت و ادراک فرد از یک مکان از شروط اولیه برای ایجاد حس تعلق به مکان می باشد. از این روخوانایی و وضوح فضا، آرامش، ایمنی و امنیت محیط،رضایتمندی و آسایش افراد از جمله عوامل ادراکی هستند که افراد براساس شایستگی ها و انگیزش های خود تجربه می کنند. در این راستا، توجه به بستر جامعه، به خصوص بستر فرهنگی آن، امری حایز اهمیت است. در تحقیق حاضرابتدا به بررسی ادبیات موضوع و مرور مبانی نظری مرتبط با ارتقاء حس تعلق پرداخته و پس از استخراج اصول ومعیارهای مرتبط با تقویت حس تعلق به مکان و تحلیل آن ها، برخی از راهبردها و راهکارهای عملی طراحی جهت نیل به ارتقاء حس تعلق به مکان در راستای احیای فرهنگ ایرانی پیشنهاد شده است.

کلیدواژه ها:

حس تعلق به مکان ، عوامل ادراکی ، راهبردهای طراحی ، احیای فرهنگ ایرانی