تعیین مقدار نیتروژن قابل توصیه جهت بهبود خصوصیات کمی و کیفی سه لاین جدید گندم دوروم در شرایط دیم

به منظور تعیین مقادیر مناسب و موثر نیتروژن جهت بهبود خصوصیات کمی و کیفی سه لاین جدید گندم دوروم ، بررسی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گچساران در چهار سال زراعی (86‐1382) انجام گرفت . آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار و با دوازده تیمار شامل دو عامل نیتروژن خالص در 4 سطح [صفر (N0)، 25 (N25)، 50 (N50) و 75 (N75) کیلوگرم در هکتار] و سه لاین جدید گندم دوروم شامل (Capieti)Karaj L143210، RFM7.1-MNA:L2 و 12-PLATA*2.SORA:L3 اجرا شد. نتایج نشان داد که مقادیر نیتروژن بر صفات ارتفاع بوته ، طول سنبله ، تعداد سنبله در مترمربع ، تعداد دانه در سنبله ، شاخص برداشت ، عملکرد و میزان پروتیین دانه اثر معنی داری داشت و بین لاین ها در همه این صفات اختلاف معنی دار وجود داشت به گونه ای که لاین Capieti (L1) بالاترین تعداد دانه در خوشه (50.52)، شاخص برداشت (46.15 درصد)، عملکرد (3.491 تن در هکتار) و میزان پروتیین دانه (11.63 درصد) را به خود اختصاص داد و لاین L2 در جایگاه بعدی قرار گرفت . لاین L2 دارای بیشترین ارتفاع بوته (86 سانتی متر) بود. از لحاظ طول سنبله نیز لاین های L2 و L3 بیشترین و لاین L1 کمترین طول سنبله را داشتند. بین سطوح کود نیتروژن برای کلیه صفات به جز وزن هزار دانه و شاخص برداشت ، تفاوت معنی داری وجود داشت و بالاترین میزان عملکرد (3.85 تن در هکتار) و پروتیین (12 درصد) در سطح کودی 75 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. با بررسی رابطه میان عملکرد دانه و شاخص برداشت ، مشخص گردید که به ازاء هر یک درصد افزایش در شاخص برداشت ، عملکرد دانه برای سه لاین به طور متوسط 76 کیلوگرم در هکتار افزایش یافت . در مجموع برای حصول بیشترین عملکرد در واحد سطح ، درصد پروتیین دانه بالاتر و با در نظر گرفتن کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف بی رویه کودهای شیمیایی ، مقدار 75 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار با مصرف در مرحله کاشت ، در کشت این لاین های جدید در منطقه مورد مطالعه و سایر مناطق مشابه قابل توصیه می باشد.

کلیدواژه ها:

نیتروژن ، گندم دوروم ، عملکرد ، پروتیین دانه ، شاخص برداشت