تحلیل فضایی - مکانی جایگاه های پمپ بنزین و تعیین مکان بهینه احداث جایگاه های جدید با استفاده از GIS و MCDM (مطالعه موردی: منطقه 6 شهرداری تهران)

شهر تهران با توجه به نقش مرکزیتی با افزایش جمعیت و تراکم همراه بوده و به تبع آن در ارایه خدمات در زمینههای مختلف، به جهت کمبود و در پارهای از موارد به دلیل عدم توزیع جغرافیایی مناسب کاربریها دچار نارسایی هایی است. شبکه جایگاههای سوخت رسانی از جمله اجزاء شبکه خدمات شهری است که به عنوان تامین کننده سوخت بخش حمل ونقل درونشهری عمل کرده و به نوبه خود از لحاظ ملاحظات ترافیکی، شهرسازی، ایمنی و محیط زیست دارای اهمیت است. منطقه شش تهران به لحاظ نقش فرامنطقه ای و برخورداری از شبکه بزرگراهی علاوه بر عبور و مرور داخلی، پذیرای حمل ونقل عبوری سایر مناطق نیز میباشد که این مسیله ضرورت نیاز به جایگاههای سوخت رسانی و مکانیابی بهینه آنها را بیان میدارد. به همین منظور پژوهشپیش رو با هدف تعیین مکان بهینه برای احداث جایگاه های پمپ بنزین و بررسی موقعیت جایگاه های موجود در منطقه 6 تهران انجام شده است. روش پژوهش در این بررسی، توصیفی تحلیلی و با به کارگیری روشهای تحلیلی (MCDM) و نیز استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تلفیق آن باقابلیتهای GIS است. جهت نیل به اهدف مذکور از شاخصهای مناسب و سازگار با منطقه مورد مطالعه استفاده شده است و در نهایت با استفاده از دانش کارشناسان و نرم افزار Expert Choice وزن نهایی معیارها مشخص شده است. نتایج حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی، ضمن مشخص کردن مکانهای مناسب برای احداث جایگاههای جدید، موقعیت قرارگیری جایگاه های پمپ بنزین را تحلیل کرده است که نشان میدهد بهجز جایگاه شماره 24 که در موقعیت نامناسبی استقرار یافته است سایر جایگاهها در مکانهای بهینه و نسبتا مناسبی قرار دارند.

کلیدواژه ها:

مکانیابی ، جایگاه های پمپ بنزین ، MCDM ، AHP ، GIS ، منطقه 6 تهران