پایش پدیده خشکسالی در خراسان جنوبی و رضوی بااستفاده از نمایه بارش استاندارد و آزمون دنباله ها

سیستم پایش خشکسالی از ابزارهای بسیار مهم در مدیریت خشکسالی محسوب می گردد که می توان با استفاده از پارامترهای اقلیمی و هیدرولوژیکی ، شروع، خاتمه، توسعه مکانی و شدت آن را تشخیص و اعلام نمود. برای بیان کمی این پدیده و همچنین ا رزیابی آن در مقیاس های مختلف زمانی و مکانی از شاخص های خشکسالی استفاده می گردد. در این تحقیق شناخت و روند تغییرات خشکسالی و ترسالی و نیز میزان شدت و تداوم انها در استان های خراسان جنوبی و رضوی با استفاده از نمایۀ بارش استاندارد و ازمون دنباله ها مورد بررسی قرار گرفت. برای دستیابی به این هدف، از داده های بارش 47 سالۀ 4 ایستگاه واقع در استان های مورد مطالعه در دورۀ آماری (2005-1959) استفاده شد. با استفاده از آزمون دنباله ها شدیدترین خشکسالی در تربت حیدریه با شدت 2/88- میلیمتر ، در سال 2001 و خفیف ترین خشکسالی در بیرجند با شدت 5/1- میلیمتر در سال 1980 مشاهده گردید. همچنین مشخص شد، بالاترین طول دوره ی خشکسالی در سالهای 1960،1961و 1962 به مدت 3 سال در ایستگاه سبزوار می باشد. با استفاده از نمایۀ Z-Score تعداد خشکسالی ها با شدت های مختلف، در تربت حیدریه ،مشهد، بیرجند، و سبزوار به ترتیب 22،24 و 21 و 23 بوده است. با مقایسۀ نتایج در می یابیم، حساسیت نمایۀ Z-Score برای تعیین خشکسالی ، نسبت به آزمون دنباله ها بیشتر می باشد.

کلیدواژه ها:

نمایه های خشکسالی ، نمایه بارش استاندارد ، آزمون دنباله ها ، استان خراسان جنوبی و رضوی