واگذاری سهام شرکت های عام و خاص در حقوق ایران

سهم در شرکتهای سهامی (عام و خاص) بیانگر مشارکت دارنده آن در سرمایه شرکت است یعنی سهامداران در اصل همان آورندگان سرمایه شرکت هستند.سهامداران به تبع همین امر و مالکیت سهام شرکت دارای حقوق و مزایای ناشی از این مالکیت ،در شرکت می شوند. این حقوق و مزایا خواه مالکیت سهام در اثرپذیره نویسی حاصل شده باشد خواه در اثر انتقال و واگذاری سهام شرکت باشد، به سهامدار تعلق خواهد گرفت.این حقوق مزایا و تکالیف گاه ناشی از قانون است و گاه ناشی از درج در اساسنامه می باشد و مشمول کسانی که در تصویب اساسنامه نیز دخالتی نداشته اند هم می شود نظرات مختلفی در خصوص ماهیت سهم و اینکه آیا سهم مال است یا خیر، بیان شده است و یکی از نظرات اینست که سهم مال ذاتی نیست بلکه ماهیت خاصی است که بیانگر یکسری حقوق و تعهدات در شرکت است.یکی از اوصاف مهم و ذاتی سهام، قابلیت انتقال آزادانه انست و هیچ توافقی حتی در اساسنامه شرکت هم نمی تواند این آزادی را بصورت مطلق محدود کند.قالبهای مختلف حقوقی برای تحلیل انتقال و واگذاری سهام ارایه شده است که با توجه به مجموع آنها، قالب حقوقی عقد بیع، مناسب ترین قالب است که بوسیله آن، سهامداران حقوق و مزایای ناشی از مالکیت سهام خود را به دیگری منتقل می نماید. و در این راستا، شرایط عمومی صحت عقد و همچنین شرایط اختصاص بایستی وجود داشته باشد.سهام شرکت های سهامی به دوشکل بی نام و با نام صادر می شود که نوع آنها را اساسنامه شرکت تعیین خواهد کرد.انتقال و واگذاری سهام بی نام بصورت قبض و اقباض است و نیاز به تشریفات خاص ندارد ولی در مورد انتقال و واگذاری سهام با نام رعایت تشریفات قانونی و اساسنامه ای الزامی است.