تأثیر عمق آب آبیاری و کود پتاسه بر عملکرد و کارائی مصرف آب شبدر ایرانی در منطقه شهرکرد

به منظور بررسی تاثیرمیزان آب آبیاری بر عملکرد علوفه تر و خشک و کارآیی مصرف آب شبدر ایرانی آزمایشی در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی و با آرایش کرت خرد شده در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی چهار تخته شهرکرد اجرا گردید. میزانهای مختلف آب آبیاری (50I1= ،65I2= و 80I3= درصد تخلیه رطوبتی خاک) در کرتهای اصلی و سطوح مختلف کود پتاسیم از منبع سولفات پتاسیم (صفر K1=، 100 K2=، 125K3=، 150K4= ، 5/187 K5= و 200 K6=کیلو گرم در هکتار) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان دادآبیاری بر روی عملکرد علوفه تر و خشک در سطح 5 درصد معنی دار می باشد اما بر روی کارآیی مصرف آب معنی دار نمی باشد. بیشترین عملکرد علوفه تر از تیمار آبیاری در 50 درصد تخلیه رطوبتی خاک به میزان 913/42 و85/12 تن در هکتار بدست آمد. بیشترین کارآیی مصرف آب از تیمار آبیاری در 80 درصد تخلیه رطوبتی خاک به میزان 86/1 کیلوگرم در متر مکعب حاصل گردید. مصرف کود پتاسه بر صفات مورد بررسی معنی دار نشد. حداکثر عملکرد علوفه خشک و تر و کارآیی مصرف آب از مصرف تیمارK5 به میزان 95/37، 11/12 تن در هکتار و 9/1 بدست آمد. تیمار I1K5 دارای بالاترین عملکرد علوفه تر و خشک به میزان 66/46و 16/14 تن در هکتار و تیمار I3K5 دارای بالاترین کارآیی مصرف آب به میزان 01/2 کیلو گرم در متر مکعب می باشد. در شرایطی که گیاه با کم آبیاری و تنش مواجه نمی باشد (I1) با افزایش کود مصرفی عملکرد علوفه تر و خشک و کارآیی مصرف آب افزایش می یابد و در مقادیر بالاترمصرف کود این روند مشاهده نمی گردد. در شرایط تنش کم تا متوسط بیشترین عملکرد علوفه و کارآیی مصرف آب با مصرف کود کمتری نسبت به شرایط بدون تنش حاصل گردید. در شرایط تنش شدید با افزایش کود مصرفی کارآیی مصرف آب کاهش یافت. مقایسه تغییرات کارآیی مصرف آب بر اساس عملکرد علوفه تر و خشک نشان می دهد با کاهش تنش گرچه عملکرد افزایش می یابد ولی روندتغییر کارآیی مصرف آب متفاوت می باشد. یعنی رابطه خطی و مستقیمی بین میزان آبیاری و کارآیی مصرف آب وجود ندارد. بررسی ضرائب همبستگی (R2) بین کود مصرفی و کارآیی مصرف آب نشان می دهد در شرایط تنش متوسط و شدید، همبستگی خوبی بین کود پتاسه مصرفی و کارآیی مصرف آب وجود دارد (75/0 و 82/0= R2 ) اما در شرایط بدون تنش این همبستگی ضعیف تر می باشد (53/0=R2 ).

کلیدواژه ها:

پتاسیم ، کارآیی مصرف آب ، تنش رطوبتی ، علوفه تر و خشک ، شبدر ایرانی ، شهرکرد