سیر تحول نقش مایه بته جقه در ادوار اسلامی قرن اول تا سیزدهم هجری

یکی از نقش مایه هایی که در اغلب هنرهای سنتی ایران از جمله نساجی، فلزکاری، کاشی کاری، جواهرسازی و... کاربرد بسیار داشته بته جقه است. قدمت آن به ایران قبل و پس از اسلام میرسد. پژوهش حاضر به علل پیدایش، سیر تحول، فرم، نقش و چگونگی به کارگیری بته جقه در بستر های مختلف هنری از سده اول اسلامی تا پایان عصر قاجار پرداخته است. در طی پژوهش مشخص شد که نقش مایه بته جقه در دوران پس از اسلام همچنان اصالت خویش را حفظ نموده و در تزیینات و فرم این نقش، در طی قرون مختلف اسلامی تغییراتی حاصل شده که میتوان گفت از قرن چهارم به فرم امروزی نزدیکتر شده است. همچنین در قرن پنجم در کتابت و تذهیب به کار رفته و از قرن نهم تا پایان دوره قاجار در مکاتب نگارگری حضور پیدا کرده است. روش پژوهش توصیفی، تحلیلی و از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی بهره گرفته است.

کلیدواژه ها:

نقش مایه ، بته جقه ، هنر اسلامی ، ایران