بررسی تمایز، یکنواختی و پایداری صفات مورفولوژیکی ارقام گندم نان متقاضی تجاری شدن

این آزمایش به منظور بررسی تمایز و تعیین مشخصات هشت رقم گندم نان متقاضی تجاری شدن در ایران با استفاده از صفات مورفولوژیک مندرج در دستورالعمل آزمونهای تمایز، یکنواختی و پایداری(DUS Testing ) در ارقام گندم نان اتحادیه بین المللی حمایت از ارقام جدیدگیاهی (UPOV ) انجام شد. 9 رقم گندم درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در دو سال زراعی 95-94 در مزرعه موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج کشت گردیدند. 26 صفت کمی و کیفی آزمونهای تمایز، یکنواختی و پایداری در گندم مشاهده، اندازه گیری و ثبت گردیدند. ابتدا ارقام بر اساس صفت گروهبندی کننده ضخامت مقطع عرضی دیواره ساقه به 2 گروه تقسیم شدند به طوریکه 2 رقم کوهدشت و اوحدی در گروه ارقام با ضخامت مقطع عرضی دیواره متوسط قرار گرفتند و7 رقم رصد، کریم، قابوس، باران، تکاب، ریژاو و هشترود در گروه ارقام با ضخامت مقطع عرضی دیواره متوسط قرار گرفتند. ارقام داخل هر گروه نیز بر اساس صفات کیفی نقره ای بودن غلاف پرچم، سنبله و گردن پدانکل، شکل سنبله، عرض و شکل پوشینه پایینی از یکدیگر متمایز گردیدند و بدین ترتیب 9 رقم مورد بررسی به طور کامل از هم تفکیک شدند. به منظور بررسی بیشتر تمایز ارقام با استفاده از صفات کمی، تجزیه واریانس و مقایسه میانگین با آزمون حداقل تفاوت معنی دار (LSD) انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس ساده نشان داد که ارقام مورد بررسی از نظر پنج صفت کمی ارتفاع بوته، طول سنبله، طول ریشک در نوک سنبله، طول زایده منقاری و تراکم سنبله دارای تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد هستند. نتایج به دست آمده از مقایسه دو به دوی موجود بین 9 رقم (36 جفت مقایسه) در سطح معنی دار 5% به ترتیب 26، 6، 3 و 1 جفت رقم (تمام ارقام) را از یکدیگر تفکیک نمودند. واژه های کلیدی: گندم نان، صفات مورفولوژیکی، شناسایی و ثبت ارقام.