تعیین حد بحرانی روی خاک برای خیار گلخانه ای

تحقیق حاضر به سفارش سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان باهدف تعیین حد بحرانی روی قابل جذب خاک تحقیق حاضر به سفارش سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان باهدف تعیین حد بحرانی روی قابل جذب خاک درکشت خاکی خیار گلخانه ای در گلخانه ای با مساحت 1000 مترمربع واقع در شهرستان اصفهان در طی دو سال اجرا شد. ابتدا از خاک 80 گلخانه تحت کشت خاکی خیار گلخانه ای با سطح حداقل 3000 مترمربع واقع درشهرستان های اصفهان، فلاورجان، شهرضا و دهاقان در طی سال های 92 و 93 نمونه برداری خاک انجام شد. 22 خاک با غلظت مختلف روی قابل جذب از محدوده کم تا زیاد( 0/6 تا 22/87 میلی گرم بر کیلوگرم) انتخاب شد. دو تیمار شاهد(عدم مصرف روی) و کوددهی با روی در 6 تکرار در هر خاک اعمال گردید. نتایج نشان داد که شاخص های مرکزی میانگین، میانه و مد عنصر غذایی روی به ترتیب10/72، 10/64 و 11/18 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد. به دلیل همبستگی کم (0/12=r) بین مقدار روی قابل جذب خاک و عملکرد نسبی محصول ارایه حد بحرانی روی قابل استفاده در خاک اطمینان بخش نیست. با این حال واسنجی مقادیر روی قابل جذب خاک در مقابل پاسخ گیاه خیار گلخانه ای به روش تصویری کیت و نلسون حد بحرانی عنصر روی 4 میلی گرم بر کیلوگرم برآورد گردید. واسنجی نتایج تجزیه خاک به روش چشمی نشان داد که پاسخ عملکرد نسبی گیاه خیار گلخانه ای برای دستیابی به80 درصد حداکثر عملکرد نسبت به افزایش روی قابل جذب خاک در محدوده غلظت های 2/34 تا 5/14 میلی گرم بر کیلوگرم(خاک های شماره 52 تا 61) مثبت می باشد لذا با توجه به حد بحرانی 1 میلی گرم بر کیلوگرم روی قابل جذب خاک در کشت خیار مزرعه ای و به دلیل توقع بالاتر گیاهان گلخانه ای نسبت به گیاهان مزرعه ای میزان 4 میلی گرم بر کیلوگرم روی قابل جذب خاک برای کشت گلخانه ای خیار دور از انتظار نیست.در نهایت توصیه می شود برای حصول اطمینان از حد بحرانی به دست آمده در کشت های گلدانی، این دستاورد در شرایط گلخانه دربستر خاک و بدون استفاده از گلدان واسنجی شود.واژه های کلیدی: حد بحرانی، عنصر روی، خاک، خیار گلخانه ای