تهیه و گزینش نتاج فول سیب متحمل به خشکی

تعداد 616 تک ریشه چغندر قند متعلق به بیست فامیل نیمه خواهری متحمل به خشکی از نظر وزن، درصد قند و درجه خلوص بررسی و از میان آن‎ها تعداد 150 تک ریشه با عیار و درجه خلوص بالا انتخاب گردید. ریشه‎های منتخب در بهار سال 1393 به مزرعه کیج‎گذاری در ایستگاه تحقیقات مطهری واقع در کمال‎آباد انتقال یافته و هر یک از طول به 4-2 قسمت تقسیم شدند. قطعات هر ریشه در کنار یکدیگر کشت شد به‎گونه‎ای که پس از ساقه‎روی زیر یک قفس پارچه‎ای قرار بگیرند. در این کیج‎ها امکان نفوذ دانه‎گرده از خارج وجود نداشته و گل‎ها با دانه‎گرده موجود در زیر کیج بارور شدند. به این ترتیب در اواسط تابستان سال 1393 از هر یک از کیج‎ها بذر فول‎سیب بدست آمد که بوجاری، توزین و شماره‎گذاری شدند. فامیل‎های حاصل در سال 1394 از نظر تحمل به خشکی غربال گردیدند. آزمایش در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی موسسه (مطهری) اجرا شد. هر کرت آزمایشی شامل یک خط به‎طول پنج متر بود. در این آزمایش از یک رقم خارجی و یک رقم داخلی متحمل به خشکی و همچنین یک شاهد حساس استفاده شد. عملیات داشت مطابق عرف محل صورت گرفته و آبیاری بصورت نشتی انجام گردید. زمان اعمال تنش پس از اولین تنک و وجین مزرعه (پس از استقرار) و براساس 200 میلی‎متر تبخیر از تشتک تبخیر بود. در پایان دوره رشد ریشه‎های کرت‎های آزمایشی برداشت، شمارش و توزین شد و از آن‎ها جهت تعیین درصد قند و سایر خصوصیات کیفی نمونه خمیر تهیه گردید. براساس نتایج تجزیه واریانس، متوسط عملکرد شکر شاهد مقاوم داخلی (رقم پایا) معادل 05/4 تن در هکتار بدست آمد و 9 فامیل از عملکرد شکر بالاتری نسبت به آن برخوردار بودند و فامیل فول‎سیب S1 – 930708 با متوسط عملکرد شکر 31/6 تن در هکتار اختلاف آماری معنی‎داری با رقم پایا داشت. از ریشه‎های 9 فامیل برتر منتخب جهت استفاده در یک چرخه اصلاحی جدید و تهیه فامیل‎های فول سیب استفاده شد. واژه های کلیدی: چغندر قند، فول سیب، خشکی