شناسایی، جمع آوری و ارزیابی ژرم پلاسم بومی زرشک

زرشک معمولی ‭(Berberis vulgaris) ‬در بین انواع زرشک از نظر اقتصادی دارای اهمیت بیشتری است و انواع زرشک های بی دانه از آن به دست آمده اند. کشور ایران بدلیل داشتن تنوع اقلیمی، مرکز تنوع و خاستگاه بسیاری از گونه های گیاهی از جمله زرشک است. به منظور حفظ و نگهداری و جلوگیری از انقراض گونه ها و ژنوتیپ های گونه های مختلف برنامه های شناسایی و جمع آوری ژرم پلاسم ها در بسیاری از کشورها انجام گرفته و یا در دست اجرا میباشد و گیاهان در باغهای گیاهشناسی، بانکهای ژنی و کلکسیونهای کاری جمع آوری گردیده اند. در کشور ما نیز طی دهه های گذشته نسبت به جمع آوری و ارزیابی ژرم پلاسم گونه های مختلف جهت برنامه های بهنژادی اقداماتی صورت گرفته است. این پروژه نیز در راستای شناسایی، ارزیابی و جمع آوری ژرم پلاسم زرشک تهیه و تدوین شده و در مناطق مختلف کشور به مدت 3 سال به مرحله اجرا در آمده است.به منظور شناسایی و ارزیابی زرشک وحشی در استانهای تهران والبرز تعداد ‮‭25‬ ژنوتیپ از مناطق مختلف طالقان، جاده چالوس و شمال تهران جمع آوری و با استفاده از صفات مرفولوژیکی ارزیابی گردید. در این بررسی از ‮‭34‬ صفت کمی و کیفی مانند طول وعرض، شکل، رنگ میوه، طول دم میوه، شکل نوک میوه، واکس روی میوه، وجود بذر، طول، تیپ و تعداد خارو.. استفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس صفات کمی تفاوت معنی داری را بین ژنوتیپ ها نشان میدهد. مقایسه میانگین ها نشان داد که صفات کمی در بین ژنوتیپ ها دارای دامنه وسیعی بود. نتایج تجزیه کلاستر ژنوتیپ ها را به چهار گروه و یک ژنوتیپ مستقل تفکیک نمود. ژنوتیپ های هم مکان تا حدی در یک گروه و یا زیر گروه قرار گرفتند. کلمات کلیدی: تنوع ژنتیکی، زرشک وحشی، نشانگر مرفولوژیکی