بررسی تاثیر سطوح مختلف نیتروژن و روی برعملکرد و کیفیت کلزا در شرایط شور

به منظور بررسی اثر کودهای نیتروژن، روی و تنش شوری بر رشد وصفات کمی و کیفی کلزا، آزمایشی گلخانه ای در طی دو سال(‮‭87‬ الی ‮‭89‬) در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی ومنبع طبیعی آذربایجانشرقی انجام شد. بذر های کلزا در گلدانصهای پلاستیکی حاوی خاک کشت گردیدند. تیمار نیتروژن در سه سطح صفر، ‮‭100‬ و ‮‭150‬ کیلوگرم بر هکتار و تیمار روی در سه سطح 5 ، ‮‭10‬ و ‮‭15‬ کیلوگرم بر هکتار مورد بررسی قرار گرفتند. هچنین تنش شوری با آب آبیاری در دو سطح شوری 8 و ‮‭16‬ دسی زیمنس بر متر اعمال می گردد. نتایج نشان داد که کود نیتروژن سبب افزایش عملکرد دانه گردید در حالیکه بین دو سطح ‮‭100‬ و ‮‭150‬ کیلو گرم بر هکتار نیتروژن اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در مقابل تنش شوری منجر به کاهش عملکرد و اجزای عملکرد گردید. همچنین ارتفاع گیاه به واسطه کاربرد کود نیتروژن و روی افزایش یافت. کاربرد کود نیتروژن سبب افزایش تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه در هر دو سال آزمایش شد. از بین عملکرد و اجزای عملکرد تنها تعداد دانه در غلاف تحت تاثیر تیمار روی قرار گرفته و افزایش معنی داری را در سال اول نشان داد. درصد روغن در اثر تیمار نیتروژن، روی و شوری به طور معنی داری در سال اول کاهش یافت در حالیکه کاربرد روی اثر معنی داری بر میزان روغن در سال دوم نداشت. از سوی دیگر تنش شوری سبب افزایش میزان گلوکوزینولات دانه گردید. همچنین مشاهده گردید که تنش شوری منجر به کاهش محتوی نیتروژن، پتاسیم، کلسیم و منیزیم و افزایش سدیم، کلر و نسبت سدیم به پتاسیم می شود هر جند با افزایش شوری از 8 به ‮‭16‬ دسی زیمنس بر متر نیاز به مصرف کودهای نیتروژنه افزایش نیافته است. سطوح مختلف روی تاثیر مثبتی بر عملکرد دانه و مقدار روغن آن نداشته است. کلمات کلیدی: کلزا، شوری، نیتروژن، روی، عملکرد و اجزای عملکرد