ارزیابی مقاومت فامیل های هاف سیب جدید چغندرقند نسبت به بیماری ریزومانیا در مزرعه با آلودگی طبیعی

دو بیماری ریزومانیا و پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند از بیماریهای شایع در کشور میباشند.پیشگامان اصلاح ارقام مقاوم به بیماریها مقاومت ژنتیکی را موثرترین روش کاهش خسارت بیماریهای خاکزاد می دانند. بنابراین برای رسیدن به این رقم مقاوم، ارزیابی و شناسایی هاف سیب جهت دستیابی به پایه های مقاوم، لازم و ضروری است.به همین منظور تعداد ‮‭224‬هاف سیب بدست آمده از والد های گرده افشان مقاوم به ریزوکتونیا به همراه ‮‭28‬ توده از پایه های والدگرده افشان(لاین)، بصورت تک خطی به طول پنج متر در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آلوده به ریزومانیا کشت شدند. نتایج این بررسی نشان داد کهلاین ها از نظر صفاتی همچون عملکرد ریشه در هکتار، درصد قند ناخالص، عملکرد قند ناخالص،درصد آلودگی، نمره سبزینگی در سطح آماری پنج درصد اختلاف معنی داری دارند. بیشترین عملکرد ریشه و قند ناخالص رابعد از رقم شاهد مقاوم، لاینهای ‮‭13‬‭-S‬2و کمترین آنها را لاین‮‭16‬‭-S‬2همراه با رقم شاهد حساس داشتند. نتایج این بررسی نشان داد که ‮‭14/28‬ درصد از کل هاف سیب ها،ریشه آنها علایم آلودگی به ریزومانیا را نداشتند. این صفت در بین هاف سیب هایهر ایزوله (چادر)، متفاوت بود. بطور کلی در‮‭16‬ هاف سیب از ‮‭28‬ ایزوله، ریشه های بدون علایم بیماری مشاهده گردید. اما درصد بوته های بدون آلودگی در بین هاف سیب هایهر ایزوله متفاوت بود. نتایج این تحقیق نشان داد که بالاترین درصد بوته های مقاوم را هاف سیب های ‭HS‬6، ‭HS‬‮‭16 , HS‬‮‭26‬، ‭HS‬8 و‭HS‬‮‭17‬ داشتند. با توجه به مقاومت خوب این لاین ها، از معایب مهم آنها، بدفرمی و پایین بودن عملکرد ریشه آنها بود. در زمان برداشت از بین ریشه هاف سیب ها،ریشه های خوش فرم با وزن مناسب و بدون علایم آلودگی انتخابو از تعدادی ازآنها بذر فول سیب تهیه گردید. این بذر ها در سال جاری کشت شدند تا در سال ‮‭1393‬ با یک سنگل کراس نرعقیم تلاقی داده شوند تا بذر هیبرید مقاوم به بیماری ریزومانیا و ریزوکتونیا تهیه شود. واژه های کلیدی: چغندرقند، ریزومانیا، ریزوکتونیا، هاف سیب فامیلی