فاکتورهای مرتبط با انجام آزمایش پاپ‌اسمیر در بین زنان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهر فسا: کاربرد نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده

سابقه و هدف: سرطان سرویکس دومین سرطان شایع در بین زنان می‌باشد. این سرطان به‌دلیل دوره طولانی قبل از تهاجم، برنامه غربالگری مناسب و درمان مؤثر ضایعات اولیه، یک سرطان قابل پیشگیری می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی فاکتورهای مرتبط با انجام آزمایش پاپ اسمیر براساس نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده روی زنان شهر فسا انجام شد. مواد و روش‌‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی بود که در سال 1395 روی 700 نفر از زنان متأهل که به‌صورت تصادفی ساده از بین مراجعان به مراکز بهداشتی- درمانی شهر فسا انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها، شامل اطلاعات جمعیت‌شناختی، پرسشنامه آگاهی و سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده (Theory of Planned Behavior) بود. همچنین داده‌ها با استفاده از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز رگرسیون لجستیک در نرم‌افزار 22 SPSS تحلیل شد. یافته‌ها: در این مطالعه، 45.7 درصد از زنان سابقه انجام آزمایش پاپ اسمیر را گزارش نمودند و 20.7 درصد نیز به‌طور مرتب آزمایش پاپ اسمیر را انجام می‌دادند. طبق یافته‌های به‌دست آمده، سازه‌های آگاهی، نگرش، کنترل رفتاری درک‌شده و هنجارهای انتزاعی پیش‌بینی‌کننده قصد و رفتار غربالگری آزمایش پاپ اسمیر در زنان بودند (0.05>P). این سازه‌ها، 57.4 درصد از واریانس قصد و 31.6 درصد از واریانس رفتار را پیشگویی می‌کردند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر، می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب در خصوص افزایش آگاهی، بهبود نگرش و هنجارهای انتزاعی و افزایش کنترل رفتاری درک‌شده، میزان انجام رفتارهای غربالگری را در بین زنان ارتقا داد که این خود در پیشگیری و کنترل سرطان دهانه رحم نقش بسزایی دارد.

کلیدواژه ها:

Attitude ، Pap Smear Test ، Theory of Planned Behavior ، Uterine Cervical Cancer ، پاپ اسمیر ، سرطان دهانه رحم ، نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده ، نگرش