بررسی ارتباط بین غلظت بنزن، تولوئن، اتیلبنزن و گزیلن استنشاقی با سطوح متابولیتهای ادراری مربوطه در افراد شاغل در یک مجتمع پتروشیمی

مقدمه: صنایع پتروشیمی به عنوان یکی از­منابع مهم انتشار آلاینده ­های آلی شناخته شده­ اند که سلامت شاغلین را به مخاطره می­ اندازد.­ در­ این ­مطالعه ارتباط بین غلظت بنزن، تولوئن، اتیل­ بنزن و گزیلن ( BTEX ) استنشاقی با برخی از متابولیت­های ادراری در شاغلین یک مجتمع پتروشیمی بررسی شد. روش بررسی: این ­مطالعه مقطعی ­از ­نوع تحلیلی­ بوده و با 60 نمونه هوای استنشاقی و نمونه­های بیولوژیکی انجام شد. نمونه­برداری و تجزیه آلاینده­ ها مطابق روش­های 1501و ­2549 NIOSH  انجام­ گردید و  نتایج با حدود مجاز مواجهه شغلی (OEL) وشاخص­های بیولوژیکی مواجهه  (BEI)پیشنهادی کشور  مقایسه شدند. تحلیل آماری نتایج  با استفاده از نسخه 17 نرم افزار  SPSS صورت گرفت. یافته ها:­ میانگین غلظت ترانس­ ترانس ­موکونیک ­اسید 137میکروگرم بر­گرم­ کراتینین­ و هیپوریک اسید، فنیل­ گلی ­اگزالیک­ اسید و ایزومرهای متیل­ هیپوریک­ اسید­ به ­ترتیب­0/577­، 0/066 ­و ­0/404 گرم­ بر­گرم ­کراتینین و میانگین غلظت بنزن، تولوئن، اتیل بنزن، ارتو و متاگزیلن و پاراگزیلن به ترتیب 3/818 ، 4/004 ، 3/357 ، 0/132 و 2/0159 قسمت  در میلیون  بود. نتایج نشان داد غلظت بنزن و تولوئن در 5 نمونه استنشاقی و ترانس­ ترانس ­موکونیک ­اسید و هیپوریک ­اسید در  10 نمونه ادراری بیشتر از حد مجاز بود. نتیجه­ گیری:  میانگین غلظت کلی BTEXs  استنشاقی و متابولیت­های ­ادراری آنها از حدود­مجاز پیشنهادی ­کشور کمتر بود. همبستگی ­بالا و معنی ­دار به ­دست آمده بین آلاینده ­های مورد­ سنجش در هوای ­تنفسی و­ غلظت متابولیت­های ­ادراری می تواند بیانگر این موضوع  باشد که مواجهه مزمن با  آلاینده ­های مذکور موجب  افزایش دفع متابولیت­های ادراری  شده و فعالیت شغلی تأثیر بسزائی بر سلامت شاغلین در مواجهه با ترکیبات آلی ­فرار­ مورد مطالعه­ دارد.

کلیدواژه ها:

Volatile Compounds ، BTEX ، Biological Monitoring ، Air Monitoring ، BTEXs ، پایش بیولوژیکی ، مواجهه شغلی ، پتروشیمی