بازتاب فرهنگ و ادب عربی در منظومه رونق المجالس نصیبی کرمانشاهی

یکی از شاعران بزرگ دوره بازگشت ادبی و عهد قاجار، میرزا محمدخان موسی­بیگ کرمانشاهی، معروف به نصیبی کرمانشاهی است؛ ازجمله آثار متعدد این شاعر کرمانشاهی، مجموعه رونق المجالس است که شاید تنها منظومه مفصلی باشد که برمبنای مبانی قرآنی و مستندات متقن حدیثی و روایی شیعی سروده شده است؛ اما هنوز بهصورت منقح و علمی، احیا و زینت­بخش محافل علمی و ادبی نشده است. پژوهش حاضر نشان می­دهد که این اثر عظیم در ساحت هنری و معنایی خود، تاثیرات فراوانی از آیات قرآنی، روایات و احادیث فرقانی و ادبیات عرفانی عربی پذیرفته است؛ همچنین با توجه به تحولات سیاسی، اشاعه و ترویج فرهنگ شیعی و بازگشت شاعران دوره قاجار به استفاده از تلفیق دو سبک خراسانی و عراقی و از همه مهم­تر، آشنایی خاص نصیبی نسبت به فرهنگ و ادب عرب، باعث شده است که اثرپذیری وی در ساخت ترکیبات نو و نوآوری در ترجمان و کاربرد واژگان و ترکیب­های عربی در فارسی و فخر و خودستایی به­سبک شاعران عرب و هم­اندیشی یا بیان آموزه­های تعلیمی به­سبک اندیشه آنان، درخور توجه باشد.  

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی ، فرهنگ و ادبیات عربی ، نصیبی کرمانشاهی ، رونق المجالس