روایت «گمانه زنی منع نبوی از خلافت علوی» در سنجه نقد

در متون کهن روایی اهل سنت، روایتی به این مضمون گزارش شده است که در روزهای آخر زندگانی پیامبر(ص)، عباس بن عبدالمطلب از امام علی (ع) می خواهد که به نزد پیامبر (ص) رفته تا درباره جانشین ایشان بپرسند؛ اما ایشان امتناع ورزیده و بیان می کند که اگر از ایشان سوال بپرسیم خود پیامبر (ص) ما را منع می کند و مردم نیز خلافت را به ما نخواهند داد. با توجه به تعدد نقل این روایت در مصادر روایی اهل سنت و نیز تعارض آن با مقام امامت امام علی (ع)، اعتبارسنجی روایت مزبور ضروری می نماید. انگیزه مشروعیت بخشی به حکومت عباسیان، عدم رضایت نبوی به خلافت علوی، مشروعیت بخشی به ماجرای سقیفه و تایید اجماع، بازنشر وارونه از گونه اصیل روایت در مصادر اهل سنت به استناد مصادر امامی و نیز تعارض آن با آیات قرآن در کنار ادله و شواهد متعدد دیگر از جمله دلایلی است که جعلی بودن روایت را نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

خلافت و امامت ، پیامبر(ص) ، امام علی (ع) ، نقد ، سند و متن حدیث