اندرکنش آب های سطحی و زیرزمینی در تالاب قره قشلاق ساحل جنوب شرقی دریاچه ارومیه

تغییرات زمانی و مکانی اندرکنش آبهای سطحی و زیرزمینی در تالابها، به منزله یکی از زیستبومهای آبی مهم، بسیار زیاد و پیچیده است. در محیطهای خشک و نیمه خشک، که میزان بارشهای جو ی بسیار متغیر و به میزان چشمگیری کمتر از میزان تبخیر است، آبهای زیرزمینی عامل اصلی تعادل و حفظ محیط زیست تالابها هستند. در این تحقیق تلاش شد با شناخت بهتر میزان و نحوه تغییرات در اندرکنش آبهای سطحی و زیرزمینی تالاب قره قشلاق میزان آسیبپذیری این زیستبوم ارزشمند بررسی شود. این تالاب از نوع تالابهای ساحلی است و در انتهای مسیر رودخانههای مردوقچای و زرینهرود در جنوب شرقی دریاچه ارومیه قرار دارد. تالابهای انتهایی، مانند این تالاب، به دلیل نداشتن سازوکار حذف نمک، چنانچه در معرض ورود آب شور قرار گیرند، نسبت به سایر تالابها آسیب بیشتری می بینند. در این پژوهش با ترسیم جهت جریان آب زیرزمینی در زمانهای مختلف این نتیجه به دست آمد که تالاب قرهقشلاق از آبخوان های بالادست خود تغذیه میشود. با استفاده از قانون دارسی، میزان آب زیرزمینی ورودی به تالاب در سال آبی ۱۳۹۴ ۱۳۹۵ حدود ۷۳۸/۰ میلیون متر مکعب برآورد شد. در روش دیگر، با استفاده از میزان ایزوتوپهای پایدار دوتریم و اکسیژن -۱۸، مقدار آب زیرزمینی ورودی در سال یادشده به ترتیب ۸۰۲/۰ و ۵۵۸/۰ میلیون متر مکعب بر سال تخمین زده شد. ارزیابی مولفههای بیلان آب در تالاب قره قشلاق نشان می دهد حدود ۲۰ درصد از آب این تالاب در سال آبی ۱۳۹۴ ۱۳۹۵ با آب زیرزمینی تامین شده است.

کلیدواژه ها:

ایزوتوپ های پایدار ، تالاب ، قانون دارسی ، نسبت اختلاط