مدل سازی دو بعدی نرخ تجدیدپذیری آب در خلیج گرگان

زمینه و هدف: نرخ تجدیدپذیری از جمله شاخص­های مهم در تجزیه ­و­ تحلیل وضعیت کیفی احجام آبی محسوب می­گردد. در این تحقیق به­منظور بررسی نرخ تجدیدپذیری آب در خلیج گرگان نسبت به جفت نمودن دو ماژول هیدرودینامیکی و انتقال-پخش مدل دو بعدی مایک۲۱ اف­ام اقدام گردیده است. روش بررسی: مدل­سازی تحت ۴ رویداد فرضی مختلف با در نظر گرفتن عوامل وزش باد، ورودی رودخانه­ها، بارش، تبخیر و نوسان آب در دهانه آشورآده-بندرترکمن اجرا گردید. یافته ها: نتایج مدل­سازی بیان­گر آن بود که خلیج گرگان دارای نرخ تجدیدپذیری کل به میزان ۰۱۸۱/۰ بر روز می­باشد. تغییرات به ­وجود آمده در میزان نرخ تجدیدپذیری به ­شدت تحت تاثیر رژیم هیدرودینامیک حاکم بر خلیج گرگان قرار داشت. نرخ تجدیدپذیری در فاصله ۱ کیلومتر از دهانه ورودی کم­تر از یک بر روز بود. نرخ این شاخص زمانی با حرکت در امتداد محور طولی خلیج از شرق به غرب کاهش یافت. نرخ تجدیدپذیری در نواحی شمال­شرقی نسبت به نواحی متناظر در جنوب­شرق بیشتر بوده است. در نواحی غربی خلیج تفاوت چندانی در میزان این شاخص زمانی در بخش­های شمالی و جنوبی وجود نداشت. نتایج مدل­سازی در چهار فصل سال بیان­گر آن بود که میزان تجدیدپذیری کل در فصل زمستان و بهار بیشتر از تابستان و پاییز می­باشد که به­ ترتیب با روندهای افزایش و کاهش درون­ سالیانه سطح آب در دریای کاسپی منطبق می­باشند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به کم بودن نرخ تجدیدپذیری آب در خلیج گرگان می­توان به صراحت گفت که سیستم تعویض آب در این پیکره آبی با سرعت آهسته­ای انجام شده و هرگونه استفاده از آن باید با مطالعات و تمهیدات بیشتر صورت پذیرد.

کلیدواژه ها:

مدل سازی ، دوبعدی ، نرخ تجدیدپذیری ، خلیج گرگان ، مایک۲۱ اف ام