برآورد تبخیروتعرق پتانسیل با استفاده از مدلهای بازتحلیل شده مبتنی بر مشاهدات جهانی در اقلیم های مختلف ایران

برآورد صحیح تبخیروتعرق یک موارد مهم در محاسبه بیلان آب در سطح مزرعه و حوضه آبریز بشمار می آید. عدم وجود داده های اقلیمی مشاهداتی جهت استفاده از روشهای تجربی و نیز هزینه بر بودن انجام اندازه گیری تبخیروتعرق با لایسیتمترها استفاده از آنها را در بسیاری از حوضه ها با محدودیت اساسی روبرو می نماید. جهت غلبه بر مشکلات مذکور، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و به چالش کشیدن عملکرد داده های تبخیروتعرق بدست آمده از مدلهای بازتحلیل شده W۳RA، HBV-SIMREG، PCR-GLOBW، WATER-GAP و Ensemble براساس داده های اندازه گیری شده توسط لایسیمتر در بخشهای مختلف ایران به انجام رسیده است. نتایج بدست آمده نشان داد که در تمامی ایستگاه های مورد بررسی مدل Ensemble با دارا بودن بیشترین مقدار RMSE (mm/day۴۲/۳=RMSEmin، mm/day ۵۷/۷= RMSEmax) از عملکرد پائینی در برآورد تبخیر و تعرق برخوردار می باشد و این در حالیست که داده های بدست آمده از مدلهای بازتحلیل شده HBV-SIMERG و W۳RA از بیشترین تطابق با داده های لایسیمتری برخوردار هستند. همچنین تحلیل نتایج بر اساس شاخص MBE نیز نشان داد که داده های بدست آمده از مدل W۳RA نسبت به دیگر مدلها از کمترین میزان اریب نسبت به داده های زمینی برخوردار می باشند و این در حالیست که مدل Ensemble تمایل به کم برآوردی بسیار زیادی دارد. بطورکلی محاسبات نشان داد که مدل بازتحلیل شده HBV-SIMREG نسبت به مدلهای دیگر از خطای نسبتا کمی در برآورد مولفه تبخیروتعرق در تمامی اقلیمهای مورد بررسی برخودار می باشد و این درحالیست که مدل PCR-GLOBW علی رغم همبستگی بسیار بالا با داده های لایسیمتری دارای خطای زیادی است.

کلیدواژه ها:

مدلهای هیدرولوژیکی ، پنمن-مانتیث ، بیلان آب ، نیاز آبی