بیوتکنیک تکثیر مصنوعی ماهی گطان (Barbus xanthopterus)

ماهی گطان از جمله ماهیان با ارزش و اقتصادی خوزستان است که در بخشهایی از منابع آبی استان خوزستان و منابع آبی واقع در مناطق مرزی با عراق زیست می کند. به منظور دستیابی به تعیین بیوتکنیک تکثیر مصنوعی ماهی گطان (برای تولید انیوه) پروژه تکثیر آن در سال۱۳۸۴ انجام شد. در این تحقیق ۲۳ عدد مولد ماده با میانگین (± انحراف استاندارد) وزن و طول کل بترتیب ۴۵/۰± ۸۵/۳ کیلوگرم و۲۱±۹۵/۶۴ سانتیمتر بررسی شد. نسبت جنسی نر به ماده ۲:۱ در نظر گرفته شد. درجه حرارت مناسب تخمریزی ۵/۲۴-۲۱ درجه سانتیگراد ثبت گردید. جهت القای اوولاسیون از عصاره غده هیپوفیز به میزان ۴ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن ماهی استفاده گردید و تزریق بصورت ۲ مرحله ایی با فاصله زمانی ۱۲-۱۰ ساعت با نسبت ۱۰:۹۰ انجام گرفت و تزریق در مولدین نر همگام با تزریق دوم مولدین ماده به میزان ۲ میلی گرم بر کیلوگرم انجام شد که ۸۷ درصد مولدین ماده گطان به مرحله تخمریزی رسیدند. دوره پنهان (Latency period) ۱۷-۱۵ ساعت متغیر بود. طول دوره انکوباسیون تخم ماهی گطان در دمای ۲۵-۲۳ درجه سانتیگراد معادل ۶۰-۵۹ ساعت بود.تخمهای ماهی گطان چسبندگی کمی داشته و در هر گرم آن ۳۲±۴۸۰ تخم تازه استحصال شده و ۲۵±۲۸۷ تخم آب جذب کرده وجود داشت. میانگین (± انحراف استاندارد) درصد لقاح ۱/۳±۲۲/۷۷، درصد تخم گشایی ۸۹/۱±۲/۸۱ و بازماندگی لارو ۲±۴/۸۳ درصد در مولدین دو بار تزریق محاسبه گردید. میانگین (± انحراف استاندارد) اندازه تخم خشک و تخم آب جذب کرده ماهی گطان ۴۵±۱۲۴۸ میکرون و ۱۲۵±۲۱۰۰ میکرون بود. برای برطرف کردن چسبندگی و شستشوی تخمها از مایع لقاح به مدت زمان ۱۰ دقیقه استفاده گردید که در نتیجه این کار ۶۶۰ هزار لارو تولید شد و در استخرهای خاکی به منظور پرورش ذخیره سازی گردید.

کلیدواژه ها:

Aquaculture ، Propagation ، Broodstock ، Spawning ، گطان ، Barbus xanthopterus ، تکثیر ، مولدین ، تخم ریزی