چالش های مدیریت شهری در ارتقاء فرهنگ شهروندی

با گذشت قرون متمادی از برخوردهای قهری با جرایم و حصول کمترین نتیجه از اعمال مجازات صرف برای مجرمان، کارشناسانعلوم اجتماعی به این نتیجه رسیدند که علاج واقعه را باید قبل از وقوع اندیشید. هماکنون در بسیاری از کشورهای توسعه یافته موضوعپیشگیری از وقوع جرم و نیز فاصله گرفتن از برخوردهای قهری صرف، به یک اصل بدل شده و همواره مورد توجه دولتمردان بوده استبه تبع این امر، تنظیم کنندگان قانون اساسی نیز بر این موضوع گرایش و تاکید ویژه داشته اند و از این رو موضوع «پیشگیری از وقوعجرم» را که یک مقوله اجتماعی است را طی بند ۵ اصل ۱۵۶ قانون اساسی در حوزه وظایف قوه قضائیه قرار داده اند.بستر سازی برای کاهش ارتکاب جرم، ساماندهی اقشار آسیب پذیر نظیر زنان و کودکان و بررسی مشکلات آنها در محاکم، توجه بهمعضلات اجتماعی و حل آنها در راستای کاهش آمار بزه و جرم و بررسی بسترهای جرم خیز و تلاش برای محو آنها همگی از جملهاقداماتی است که تحقق این بند از اصل ۱۵۶ قانون اساسی را امکان پذیر میسازد.در این بین می بایست به مفهوم شهروند و شناختحقوق شهروندی اشاره نمود.همچنین اداره کل اجتماعی و فرهنگی قوه قضائیه هماکنون عهده دار وظایف فوق بوده و با ایجاد سامانه های نظام مند در بخش هایمختلف خود، سعی در تحقق این اهداف دارد.در راستای نهادینه کردن هریک از اهداف اقدامات متعددی صورت گرفته که آنچه پیش رو دارید نگاهی اجمالی، تنها به بخشی از ایناقدامات تلاشهای انجام شده در اداره کل اجتماعی و فرهنگی قوه قضائیه است.مفهوم شهروندی را میتوان در مجموع جزو مفاهیمجدیدی دانست که با زندگی برخاسته از تجدد و فرهنگ انسان اجتماعی در هم آمیخته است .اهمیت حقوق شهروندی به حدی است کهرابطه نزدیکی با جایگاه حاکمیت پیدا میکند و حتی برخی از کارشناسان بر این باورند که جامعه ای که در آن حقوق شهروندان نهادینهنشده باشد، رابطه مردم و حاکمیت دچار تزلزل می شود. در این مقاله در ابتدا مبانی حقوق شهروندی و فرهنگ و آیین شهروندی بهتفسیر پرداخته شده و در ادامه به قانون اساسی و حقوق شهروندی و همچنین حقوق شهروندی در اسلام و در نهایت با نگاه به اینکهحقوق شهروندی، حرکت به سوی قانونگرایی می باشد اشاره شده است.در انتها راهکارهایی قابل اجرا در جهت ارتقاء فرهنگ شهروندیبرای ایجاد جامعه مطلوب ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

حقوق شهروندی ، جرم ، اقشار آسیب پذیر ، فرهنگ شهروندی ، قانون گرایی