تاثیر آنیل میان بحرانی ب ر ساختار فولاد کربن منگنز دار با ساختار اولیه مارتنزیت لایه ای

در سال های اخیر فولاد های دو فازی به علت دارا بودن خواص منحصر به فرد نظیر شکل پذیری بالا توسعه یافته اند. فولادهای دوفازی فریتی مارتنزیتی گروهی از فولادهای پیشرفته استحکام بالا هستند که در صنایع خودرو کاربردهای زیادی پیدا نموده اند.ساختار دو فازی این فولادها از طریق آنیل یک ساختار اولیه در ناحیه دو فازی آستنیت -فریت و کوئنچ بعدی حاصل می شود. یکیاز موارد حائز اهمیت در مطالعه این گروه از فولادها بررسی ریزساختار بعد از نورد سرد و عملیات آنیل میان بحرانی که رفتار آستنیت،فریت، مارتنزیت، آستنیت باقیمانده و همچنین کاربید ها است. تحقیقات قبلی نشان داده است که مارتنزیت لایه ای نورد سرد شدهبه هنگام عملیات آنیل میان بحرانی در حمام نمک ابتدا تبلور مجدد یافته سپس آستنیت در آن تشکیل می شود. با کوئنچ کردن نمونههای آنیل میان بحرانی در آب ساختار دو فازی فریت -مارتنزیت حاصل کار است. جزء فریتی این ساختار دوفازی فریت تبلور مجددیافته می باشد که در آن مقدار قابل توجهی ذرات کاربیدی وجود دارد. هدف این است که تاثیر دما و زمان آنیل بر ساختار دو فازیحاصل از نورد و آنیل میان بحرانی مارتنزیت نورد شده بررسی شود. سعی شد که شرایط برای انحلال ذرات کاربیدی و انتقال اتم هایکربن به جزء مارتنزیتی تعیین شود. در این تحقیق برای یک ورق فولادی با ترکیب شیمیایی معین Fe- ۰.۱۵C- ۲.۵Mn (درصدوزنی) تحت شرایط معین گرمایش در حمام نمک و سرمایش در آب، تاثیر نوع ساختار اولیه بر ریزساختار بررسی شد. دو سرینمونه ی نورد سرد شده و بدون نورد در دمای C°۷۱۰ در مدت زمان های ۱۰۰۰۰،۱۰۰۰،۱۰۰ و ۱۰۰۰۰۰ ثانیه تحت عملیاتحرارتی قرار گرفت و سپس ریز ساختار نمونه ها با میکروسکوپ های نوری و الکترونی روبشی بررسی شد. نتایج حاکی از آن است کهانبوه کاربید های تشکیل شده درون فاز فریت در نمونه های بدون کارسرد در زمان های طولانی انحلال پیدا کرد ولی در نمونه هایکار سرد شده این کاربیدها محل جوانه زنی فاز آستنیت بوده و باقیماندند که موجب ایجاد یک ساختار کاملا سه فازی از فولاد دوفازی نورد سرد و آنیل میان بحرانی شده، گردید.

کلیدواژه ها:

فولاد دوفازی ، آنیل میان بحرانی ، ساختار اولیه ، کاربید