جنبش روشنایی و تغییر رفتار جمعی در افغانستان
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 139
فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IRLIP-8-2_012
تاریخ نمایه سازی: 29 آذر 1400
چکیده مقاله:
رفتار جمعی در افغانستان پساطالبان در حال تجربهکردن شکلی جدید و متفاوت از گذشته است. پیش ازاین «سرکوب دولتی»، «روش مسلحانه» و «ماهیت سیاسی-مذهبی» ویژگیهای نسبتا مشترک رفتارهای جمعی افغانستان بود؛ اما جنبش روشنایی با اتخاذ روشی مسالمتآمیز در طرح مطالبات اقتصادی خود نمونهای متفاوت و جدید از رفتار جمعی در این کشور تلقی میشود. جنبش روشنایی یکی از «کارگزاران تغییر» و «کنش های جمعی جدید» محسوب میشود که مطالعه آن در درک پویشهای مدرن جامعه شناسی سیاسی افغانستان حائز اهمیت است. در نوشتار پیشرو به علل ساختاری وقوع مسالمتآمیز جنبش روشنایی و پیامدهای سیاسی-اجتماعی آن پرداخته میشود. طبق فرضیه ما گذار افغانستان از ساختار سیاسی اقتدارگرا به دموکراتیک از طریق برگزاری انتخابات، آزادی اجتماعات و توزیع قومی قدرت عامل تعیینکنندهای در رویکرد مسالمتآمیز این جنبش بوده است. فرضیه مذکور بر اساس نظریه رفتار جمعی اسملسر و روش اسنادی آزمون شده است. طبق یافتههای این پژوهش، دموکراسی در افغانستان با افزایشدادن آگاهیهای اجتماعی و تاکید بر حقوق عمومی و خصوصی منجر به مشارکت سیاسی، مطالبهگری مدنی و عدالتخواهی اقتصادی اقلیتهای قومی و مذهبی شده است. برخلاف گذشته حرکت های اقتصادی و رقابتهای غالبا مسالمتآمیز بر سر توزیع منابع ثروت (انرژی) شکل جدیدی از کنشهای جمعی در افغانستان پساطالبان است. دیگر پیامدهای جنبش روشنایی عبارتاند از: ۱) تحکیم وحدت قومی هزارهجات ۲) تشدید شکاف سیاسی میان نخبگان سنتی و مدرن هزاره ۳) تقویت حضور سیاسی زنان در حرکتهای اجتماعی ۴) ضرورت توجه به لوازم گذار از جامعه مدنی سنتی افغانستان به جامعه مدنی مدرن، و درنهایت ۵) تسریع جریان تثبیت دموکراسی در افغانستان.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ناصر یوسف زهی
دانشجوی دوره دکتری علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد
مرتضی منشادی
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :