تاثیرپذیری زمان شروع و ضریب رواناب از شدت بارندگی و رطوبت پیشین خاک در پلات های آزمایشگاهی

شدت بارندگی، رطوبت پیشین خاک و تندی شیب از مهم ترین عوامل فیزیکی-اقلیمی هستند که اثر یک جانبه و متقابل آن ها کنترل کننده پاسخ هیدرولوژیکی آبخیز به رویداد بارندگی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات یک جانبه و متقابل شدت بارندگی و رطوبت پیشین خاک بر زمان شروع وضریب رواناب در خاک مراتع ییلاقی دامنه های شمالی البرز با بافت شنی لومی و در شرایط آزمایشگاهی در چهار سطح شدت بارندگی و پنج سطح رطوبت پیشین خاک انجام شد. نتایج نشان داد که ضرایب همبستگی شدت بارندگی و رطوبت پیشین خاک با زمان شروع رواناب به ترتیب با مقادیر ۷۰۹‎/۰- و ۶۲۸‎/۰- و با ضریب رواناب با مقادیر ۵۱۷‎/۰ و ۸۰۴‎/۰ در سطح ۰۱‎/۰ معنی دار بود. بر طبق نتایج پژوهش حاضر اثر متقابل معنی دار بین شدت بارندگی و رطوبت پیشین خاک بر زمان شروع رواناب از نوع هم زدایی تایید شد. تفکیک سطوح تیمارها وجود نقاط عطف معنی دار در زمان شروع و ضریب رواناب را به ترتیب در شدت های بارندگی حدود ۴۰ و ۶۰ میلی متر بر ساعت و در زمان شروع رواناب در حد فاصل سطوح رطوبت خاک ۱۲ تا ۱۹ درصد تایید کرد.

کلیدواژه ها:

مراتع البرز ، شبیه سازی باران ، پاسخ هیدرولوژیکی ، رطوبت خاک