نگاهی به تولید علوفه و تجدید حیات عجوه (Aellenia subaphylla) در خاک های شور و کم بازده

گیاه Aellenia subaphylla (عجوه) گونه ای بوته ای چندساله، مقاوم به شوری و خشکی است که در مراتع قشلاقی و میان بند استان سمنان و همچنین در حاشیه کویرهای داخلی از جمله کویر دامغان پراکنش دارد. در اوایل پاییز که علوفه قابل استفاده در مراتع کاهش می یابد، این گونه علاوه بر داشتن رشد سالانه خوب، علوفه قابل توجهی را تولید می کند. میانگین پارامترهای موثر بر کیفیت علوفه در این گیاه قابل توجه است. با توجه به نتایج بررسی ها، شرایط بهره برداری ازعلوفه این گیاه در زمان گلدهی مناسب تر است. میانگین قابلیت هضم ماده خشک، میانگین کربوهیدرات محلول در آب و میزان اثرژی متابولیسمی در مرحله بذردهی به طور معنی داری بیش تر از مراحل رشد رویشی و گلدهی است؛ لذا مرحله بذردهی نیز برای تغذیه دام قابل توصیه است. با توجه به پراکنش عمده این گونه در مراتع قشلاقی و میان بند، زمان بهره برداری از علوفه ی آن منطبق با مرحله گلدهی و بذر دهی است. از سوی دیگر این گونه بذر زیادی تولید می کند، لذا کیفیت علوفه در مرحله بذردهی افزایش می یابد. با توجه به اینکه طی مراحل گلدهی و بذردهی، کیفیت علوفه گیاه قابل قبول بوده و از سوی دیگر مورد توجه شتر است. لذا به عنوان یک گونه علوفه ای مقاوم به شوری و خشکی و قابل استقرار در اراضی شور و کم بازده معرفی می شود. با وجود حاکمیت شرایط سخت و نامطلوب محیطی بر مناطق خشک و نیمه خشک، بسیاری از مراتع تخریب شده و فقیر این مناطق، استعداد لازم برای تجدید حیات پوشش گیاهی بومی به طور طبیعی و یا مصنوعی را دارند. بر همین اساس برنامه تجدید حیات و احیاء پوشش گیاهی عجوه بر مبنای تجدید حیات مصنوعی شامل بذرپاشی، بذرکاری و نهال کاری پیشنهاد می گردد. همچنین مناسب ترین روش تکثیر و استقرار با توجه به شرایط اکولوژیکی انتخاب می شود.

کلیدواژه ها:

شورورزی ، مناطق خشک و بیابانی ، مراتع قشلاق ، کیفیت علوفه