ارزیابی تاثیر اقدامات آبخیزداری بر پوشش گیاهی و میزان فرسایش و رسوب در حوزه آبخیز کاخک

زمینه و هدف: هدف از این تحقیق بررسی تاثیر اقدامات آبخیزداری بر پوشش گیاهی و میزان فرسایش و رسوب در پروژه آبخیزداری کاخک می باشد.روش بررسی: ابتدا ویژگی های هر یک از عملیات آبخیزداری از مطالعات طرح اجرایی آبخیزداری منطقه استخراج و وضعیت پوشش گیاهی و فرسایش و رسوب حوضه، قبل از اجرای عملیات آبخیزداری مشخص گردید. مشخصات سازه های اجرا شده از نظر موقعیت، تعداد، حجم، پایداری و رسوب گیری در عرصه بررسی شد. وضعیت استقرار پوشش گیاهی و عملکرد عملیات بیولوژیک از طریق اندازه گیری درصد پوشش گیاهی، میزان تولید، تعداد بوته ها و درختان زنده (درصد زنده مانی) در واحد سطح مورد بررسی قرار گرفت. میزان فرسایش حوضه بر اساس روش بکار گرفته شده در طرح مطالعاتی (MPSIAC) تعیین شد. در نهایت، شرایط کنونی حوضه (از نظر میزان فرسایش و پوشش گیاهی) با وضعیت گذشته حوضه آبخیز (مستخرج از طرح اجرایی آبخیزداری) مقایسه شد و کارایی پروژه آبخیزداری تعیین گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که با اجرای طرح آبخیزداری، میانگین تاج پوشش گیاهی حوضه از ۲۵ به ۴۹ درصد و متوسط علوفه خشک قابل بهره برداری از ۱۷ به ۸۹ کیلوگرم در هکتار افزایش یافته است. میزان کارایی عملیات مکانیکی اجرا شده در حوضه حدود ۷۶ درصد می باشد. مقدار فرسایش سالانه خاک از حدود۲۰ تن در هکتار به حدود ۱۰ تن در هکتار کاهش یافته است.بحث و نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد با گذشت ۲۰ سال از انجام عملیات آبخیزداری در حوضه کاخک، وضعیت پوشش گیاهی حوضه بهبود قابل توجهی یافته و فرسایش خاک حدود ۵۰ درصد کاهش یافته است.

کلیدواژه ها:

عملیات بیولوژیکی ، حفاظت خاک ، مدیریت حوزه آبخیز