ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه های شهری ، رهیافتی به سوی توسعه پایدار شهری

نگرشی گذرا بر وضعیت محیط زیست جهان در دو دهه گذشته نشان می دهد که علیرغم حساسیتهای اخیر در زمینه محیط زیست نه تنها اثرات مخرب انسانی کاهش نیافته بلکه مسایل حاد و دشواری مانند آلودگی شدید جو ، نازک شدن لایه ازن ، بروز پدیده گلخانه ای و گرم شدن کره زمین و اثرات متعدد ناشی از این پدیده ها مطرح شده است. کلان شهر تهران نیز به عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران در حدود 10 میلیون نفر را در خود جای داده که این امر خود منجر به گسترش و شدت فشارهای وارده بر محیط زیست و در نتیجه بروز انواع آلودگی های زیست محیطی، تخریب منابع و کاهش فضاهای طبیعی و در پی آن افزایش نیاز شهروندان تهرانی به محیط زیستی سالم و در نتیجه افزایش انتظارات آنان از مدیران و برنامه ریزان شهری در کلان شهر تهران شده است. به این ترتیب نقش مدیران و برنامه ریزان شهری شهر تهران تنها تعیین کاربری های اراضی و برنامه ریزی فضایی نخواهد بود، بلکه یکی از اصلی ترین و مهم ترین وظایفی که بر عهده آنان می باشد، برنامه ریزی شهری در جهت توسعه پایدار کلان شهر تهران می باشد. لذا مطالعه و برنامه ریزی در جهت شناسایی، حذف یا کاهش آلودگی های زیست محیطی که گریبانگیر مردم و به عبارتی کلان شهر تهران می باشد و همچنین توجه به مسائل و ملاحظات زیست محیطی در برنامه ریزی ها ، فعالیت ها و اقدامات توسعه در کلان شهر تهران ، می تواند گامی موثر در جهت بهبود وضعیت محیط زیست و در نتیجه ارتقاء سطح کیفیت زندگی مردم باشد. از این رو: توجه به مطالعات زیست محیطی و به طور مشخص انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی در مرحله امکان سنجی ، مکان یابی و قبل از اجرای پروژه های عمرانی در شهر تهران به عنوان یکی از موثرترین روشهای مدیریتی در کاهش اثرات زیست محیطی و ابزاری در راه رسیدن به توسعه پایدار شهری به شمار می رود . در این مقاله سعی شده است که ضمن بررسی نیازها و ضرورتهای ارزیابی زیست محیطی پروژه های شهری ، برخی از اثرات سوء زیست محیطی در کاهش کیفیت زندگی شهری این گونه پروژه ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و ارزیابی اثرات زیست محیطی به عنوان یکی از مهمترین ابزار دستیابی به توسعه پایدار شهری مورد بررسی قرار گیرد و راهکار اجرایی شدن مطالعات ارزیابی زیست محیطی برای پروژه های شهری توسط شهرداری تهران ارائه گردد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی اثرات توسعه ، توسعه پایدار ، پروژه های عمرانی شهری