بررسی تطبیقی آراء مفسران در تفسیر «هذا ربی» در آیات ۷۶ تا ۷۹ سوره انعام با تکیه بر ارتباط آیات

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 170

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PTT-7-13_011

تاریخ نمایه سازی: 24 اسفند 1400

چکیده مقاله:

تاریخ دریافت: ۲۰/۰۸/۱۳۹۹   |   تاریخ پذیرش: ۲۱/۱۲/۱۳۹۹در تفسیر عبارت «هذا ربی» در آیات ۷۶ تا ۷۹ سوره انعام، اغلب مفسران حمل آن بر معنای ظاهری آیه را مجاز ندانسته و حضرت ابراهیم(ع) را به عنوان پیامبر الهی، منزه از آن می دانند که غیر خدا را پرستیده باشد. اما برخی مفسران، بیان این کلمات را به همان معنای ظاهر از حضرت دانسته، ولی آن را به دوران طفولیت ارجاع می دهند و در نتیجه ایشان را منزه از شرک می دانند.  مفسران مخالف این نظر، تفاسیر متعددی در توضیح این آیات آورده اند که در هشت دسته قابل بررسی است: دسته اول، این آیات را به نوعی محاجه از طرف حضرت ابراهیم(ع) برای هدایت قومشان می دانند؛ دسته دوم حضرت ابراهیم(ع) را در ابتدای بلوغ و در حال استدلال برای یافتن خدایش می دانند؛ و دسته های سوم تا هشتم نیز به ذکر دلایلی دیگر پرداخته اند. اختلاف آراء مفسران و حتی مفسران معاصر، ضرورت این بررسی را نشان می دهد. این پژوهش ابتدا به استخراج و دسته بندی آراء موجود درباره این آیه پرداخته، سپس با ارزیابی دلایل هر رای و بررسی ارتباط آیات، نشان می دهد رای دسته اول به حقیقت نزدیک تر است و قابلیت دفاع بیش تری دارد. در این مقاله هم چنین به تاثیر بررسی ارتباط آیات در تشخیص رای صحیح در تفسیر تطبیقی، توجه شده است. © برومند، م.ح؛ جودوی، الف؛ شهبازی، س. (۱۴۰۰).بررسی تطبیقی آراء مفسران در تفسیر «هذا ربی» در آیات ۷۶ تا ۷۹ سوره انعام با تکیه بر ارتباط آیات، دوفصل نامه پژوهش های تفسیر تطبیقی. ۷ (۱۳)، ۲۹۳-۲۶۷.  Doi: ۱۰.۲۲۰۹۱/PTT.۲۰۲۱.۵۳۰۶.۱۷۳۶

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محمدحسین برومند

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران.

امیر جودوی

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران.

سامیه شهبازی

دانشجوی دکتری.گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آلغازی، عبدالقادر، بیان المعانی، دمشق: مطبعه الترقی، ۱۳۸۲ق ...
  • ۲.آلوسی، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم ...
  • ۳.ابنابیحاتم، عبدالرحمان بن محمد، تفسیر القرآن العظیم (ابن ابی حاتم)، ...
  • ۴.ابنجزی، محمد بن احمد، التسهیل لعلوم التنزیل، بیروت: شرکه دارالارقم ...
  • ۵.ابنجوزی، عبدالرحمان بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت: ...
  • ۶.ابنعادل، عمر بن علی، اللباب فی علوم الکتاب، بیروت: دارالکتب ...
  • ۷.ابنعبدالسلام، عبدالعزیز بن عبدالسلام، تفسیر العزیز بن عبدالسلام، بیروت: دارالکتب ...
  • ۸.ابنعربی، محمد بن علی، تفسیر ابن عربی (تاویلات عبد الرزاق)، ...
  • ۹.ابنعطیه، عبدالحق بن غالب، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، ...
  • ۱۰.ابنکثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم (ابن کثیر)، بیروت: ...
  • ۱۱.ابو مسلم اصفهانی، محمد بن بحر، موسوعه تفاسیر المعتزله، بیروت: ...
  • ۱۲.ابوالسعود، محمد بن محمد، تفسیر ابی السعود (ارشاد العقل السلیم ...
  • ۱۳.ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان ...
  • ۱۴.ابوحیان، محمد بن یوسف، تفسیر النهر الماد من البحر المحیط، ...
  • ۱۵.ابوزهره، محمد، زهره التفاسیر، بیروت: دارالفکر، بی تا ...
  • ۱۶.اشکوری، محمد بن علی، تفسیر شریف لاهیجی، تهران: دفتر نشر ...
  • ۱۷.بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: موسسه ...
  • ۱۸.بلاغی، عبدالحجه، حجه التفاسیر و بلاغ الاکسیر، قم: حکمت،۱۳۸۶ق ...
  • ۱۹.تستری، سهل بن عبدالله، تفسیر التستری، بیروت: دارالکتب العلمیه،۱۴۲۳ق ...
  • ۲۰.ثقفی تهرانی، محمد، روان جاوید در تفسیر قرآن مجید، تهران: ...
  • ۲۱.جرجانی، حسین بن حسن، جلاء الاذهان و جلاء الاحزان (تفسیر ...
  • ۲۲.جعفری، یعقوب، تفسیر کوثر، قم: موسسه انتشارات هجرت، ۱۳۷۶ش ...
  • ۲۳.جمل، سلیمان بن عمر، الفتوحات الالهیه بتوضیح تفسیر الجلالین للدقایق ...
  • ۲۴.حقی برسوی، اسماعیل بن مصطفی، تفسیر روح البیان، بیروت: دارالفکر، ...
  • ۲۵.حوی، سعید، الاساس فی التفسیر، قاهره: دارالسلام، ۱۴۲۴ق ...
  • ۲۶.حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، قم: اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق ...
  • ۲۷.خازن، علی بن محمد، تفسیر الخازن المسمی لباب التاویل فی ...
  • ۲۸.خطیب، عبدالکریم، التفسیر القرآنی للقرآن، بیروت: دارالفکر العربی، ۱۴۲۴ق ...
  • ۲۹.خفاجی، احمد بن محمد، حاشیه الشهاب المسماه عنایه القاضی و ...
  • ۳۰.دخیل، علی محمد علی، الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز (دخیل)، ...
  • ۳۱.دینوری، عبدالله بن محمد، تفسیر ابن وهب المسمی الواضح فی ...
  • ۳۲.رضا، محمد رشید، تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار، بیروت: ...
  • ۳۳.روزبهان بقلی، روزبهان بن ابینصر، عرائس البیان فی حقائق القرآن، ...
  • ۳۴.زحیلی، وهبه، التفسیر الوسیط (زحیلی)، دمشق: دارالفکر، ۱۴۲۲ق ...
  • ۳۵.زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و ...
  • ۳۶.سلطان علیشاه، سلطان محمد بن حیدر، بیان السعاده فی مقامات ...
  • ۳۷.سمرقندی، نصر بن محمد، تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم، بیروت: ...
  • ۳۸.سمین، احمد بن یوسف، الدر المصون فی علوم الکتاب المکنون، ...
  • ۳۹.سیوطی، عبدالرحمان بن ابیبکر، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، قم:کتابخانه ...
  • ۴۰.شاهعبدالعظیمی، حسین، تفسیر اثنی عشری، تهران: میقات، ۱۳۶۳ش ...
  • ۴۱.شبر، عبدالله، تفسیر القرآن الکریم (شبر)، قم: موسسه دارالهجره، ۱۴۱۰ق ...
  • ۴۲.شعرانی، ابوالحسن، روح الجنان و منهج الصادقین، قم: بوستان کتاب، ...
  • ۴۳.شعراوی، محمد متولی، تفسیر الشعراوی، اخبار الیوم، بیروت: اداره الکتب ...
  • ۴۴.شوکانی، محمد، فتح القدیر، دمشق: دار ابن کثیر، ۱۴۱۴ق ...
  • ۴۵.صادقی تهرانی، محمد، البلاغ فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم: مکتبه ...
  • ۴۶.صاوی، احمد بن محمد، حاشیه الصاوی علی تفسیر الجلالین، بیروت: ...
  • ۴۷.طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ...
  • ۴۸.طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ...
  • ۴۹.طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن (تفسیر ...
  • ۵۰.طوفی، سلیمان بن عبدالقوی، الاشارات الالهیه الی المباحث الاصولیه، بیروت: ...
  • ۵۱.طیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: اسلام، ۱۳۶۹ش ...
  • ۵۲.عاملی، ابراهیم، تفسیر عاملی، تهران: کتاب فروشی صدوق، ۱۳۶۰ش ...
  • ۵۳.علمالهدی، علی بن الحسین، تفسیر الشریف المرتضی المسمی به نفائس ...
  • ۵۴.عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر (تفسیر العیاشی)، تهران: مکتبه العلمیه ...
  • ۵۵.فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: ...
  • ۵۶.فضل الله، محمد حسین، من وحی القرآن، بیروت: دارالملاک، ۱۴۱۹ق ...
  • ۵۷.فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، تهران: مکتبه ...
  • ۵۸.فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، الاصفی فی تفسیر القرآن، ...
  • ۵۹.قرشی بنابی، علیاکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران: مرکز چاپ و ...
  • ۶۰.قشیری، عبدالکریم بن هوازن، لطائف الاشارات: تفسیر صوفی کامل للقرآن ...
  • ۶۱.قطب، سید، فی ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق، ۱۴۲۵ق ...
  • ۶۲.قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم: دارالکتاب، ۱۳۶۳ش ...
  • ۶۳.قمی مشهدی، محمد، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران: ...
  • ۶۴.ماتریدی، محمد بن محمد، تاویلات اهل السنه (تفسیر الماتریدی)، بیروت: ...
  • ۶۵.مدرسی، محمدتقی، من هدی القرآن، تهران: دار محبی الحسین، ۱۴۱۹ق ...
  • ۶۶.مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت: دار احیاء ...
  • ۶۷.مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش ...
  • ۶۸.میبدی، احمد بن محمد، کشف الاسرار و عده الابرار، تهران: ...
  • ۶۹.میدانی، عبدالرحمان حسن حبنکه، معارج التفکر و دقائق التدبر، دمشق: ...
  • ۷۰.نظام الاعرج، حسن بن محمد، تفسیر غرائب القرآن و رغائب ...
  • ۷۱.نهاوندی، محمد، نفحات الرحمان فی تفسیر القرآن، قم: موسسه البعثه، ...
  • ۷۲.نیشابوری، محمود بن ابوالحسن، ایجاز البیان عن معانی القرآن، بیروت: ...
  • ۷۳.یزیدی، عبدالله بن یحیی، غریب القرآن و تفسیره، بیروت: عالم ...
  • نمایش کامل مراجع