ارزیابی ایمن سازی کودکان زیر ۲ سال در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۸۴

با توجه به اهمیت برنامه ایمن سازی کودکان، علیه بیماری های هدف و لزوم ارزیابی دقیق نحوه اجرای این برنامه از نظر کمی و کیفی با استفاده از یک روش استاندارد و دقیق این بررسی صورت گرفت.این بررسی، یک مطالعه توصیفی تحلیلی بود. حجم نمونه مورد نیاز به منظور برآورد پوشش ایمن سازی ۴۵۰ نفر، برای بررسی کیفیت ایمن سازی و زنجیره سرد و کفایت وسایل و تجهیزات لازم برای ایمن سازی ۲۴ مرکز ارائه دهنده خدمت تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش Lot Quality Assurance Sampling براساس سطح آستانه بالا ۸۰ درصد و پایین ۳۵ درصد صورت گرفت. بر اساس وضعیت پوشش ایمن سازی و کیفیت انجام واکسیناسیون، زنجیره سرد، کفایت نیروی انسانی، وسایل و مواد لازم در هر Lot (مرکز بهداشت شهرستان) آن Lot به عنوان قابل قبول یا غیرقابل قبول تعیین شد.از مجموع ۴۵۰ کودک ۱۲ الی ۲۴ ماهه مورد بررسی، به طور کلی ۴۲۳ کودک (۹۴ درصد) دارای سابقه ایمن سازی کامل و ۲۷ کودک (۰/۶ درصد) دارای سابقه ایمن سازی ناقص بودند. به ترتیب، تب بالا، بی قراری، عارضه موضعی شدید و لنفادنیت، شایع ترین عوارض ایمن سازی در کودکان بررسی شده بوده اند. در مجموع، کیفیت انجام واکسیناسیون در ۱۸ واحد خدمتی (۰/۷۵ درصد) مورد قبول و در ۶ تیم عملیاتی (۰/۲۵ درصد) غیرقابل قبول تعیین شد. کیفیت زنجیره سرد در۲۱ واحد خدمتی (۵/۸۷ درصد) قابل قبول و در ۳ واحد خدمتی (۵/۱۲ درصد) غیرقابل قبول تعیین شد و کفایت وسایل و تجهیزات در۲۰ واحد خدمتی (۳/۸۳ درصد) قابل قبول ودر ۴ واحد خدمتی (۷/۱۶ درصد) غیرقابل قبول تعیین شد. با توجه به شرایط منطقه مورد مطالعه برای اجرای برنامه همگانی ایمن سازی که در مقایسه با اکثر نقاط کشور مشکل تر بوده، نتایج به دست آمده نشان می دهد، اجرای واکسیناسیون همگانی کودکان در مقایسه با برنامه های مشابه که در سایر کشورها انجام گرفته است، بیانگر موفقیت دست اندرکاران در اجرای این برنامه است. با اجرای این برنامه، قدم های اساسی جهت کنترل، حذف و یا ریشه کنی بیماری های هدف در کشور برداشته می شود. برای اجرای کامل برنامه های مبارزه با بیماری های هدف در سال های آینده باید پیش بینی های لازم به عمل آید. از جمله با انجام مطالعات سرواپیدمیولوژیک، وضعیت ایمنی در گروه های واکسینه شده مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Processes of change ، Trans-theoretical model (TTM) ، Drug abuse ، Resistance skills ، Petrochemical workers and prevention ، واکسیناسیون ، بیماری های هدف ، EPI ، LQAS