بازخوانی حضور مراتب حیات در ساخته ها با رجوع به خانه های تاریخی شهر یزد

عالم هستی، از موجودات زنده و غیرزنده تشکیل شده که در منظومه هستی هر یک به فراخور ظرفیت از مرتبه ای حیات برخوردارمی باشند. ساخته های انسان نیز از آن حیث که با تغییر و یا تثبیت در شرایط ماده امکانی را برای کشف و یا آفرینش فراهم می سازد،دارای این قابلیتی می شود که مرتبه ای از حیات در آن ایجاد گردد. سازندگان نیز تلاش می کنند، آثار و ساخته هایی را ایجاد کنندکه تا حدودی به این صفت نزدیک باشد. صفتی که در بطن آن حس سرزندگی، دلبازی و مولفه های کیفی دیگر را تقویت می کند.بنابراین سوال تحقیق بدین گونه مطرح م یشود؛ چه طبقه بندی در رابطه با مراتب حیات در ساخته ها می توان در نظر گرفت؟ کیفیتفضایی خان ههای سنتی شهر یزد با حضور مولفه های حیات چگونه محقق شده است؟پژوهش حاضر در پی ارائه و یا پیشنهاد مرتبه بندی مفهوم حیات در ساخته ها است که در آن، ارزش ها و ویژگی های مرتبط با حیاتساخته ها با شایستگی بیشتری بازگو شود. از همین رو به نظر می رسد این قابلیت در شهرهای دوره ی سنت بیشتر قابل شناساییمی باشد. در همین رابطه به منظور شناخت دقیق تر با رجوع به بافت تاریخی شهر یزد الگوهایی از خانه های حیاط مرکزی، گودالباغچه دار و خانه باغ انتخاب و طبقه بندی نیز در آن ها مورد واکاوی قرار می گیرد. روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و روش جمع آوریاطلاعات اسنادی و میدانی می باشد. همچنین در چارچوبی مشخص ادبیات تحقیق جمع آوری گردیده و پس از تحلیل بر اساس اصلاستقراء تلاش می گردد مطالب جمع بندی گردد. نتیجه آنکه در خانه های دوره سنت یزد شش منظومه کلی مرتبط با مقوله حیاتقابل شناسایی می باشد؛ حیات به مثابه امری وجودی که در همه موجودات ساری است، حیات به مثابه وجهی استعاری، حیات به مثابهوجهی از انرژی، حیات به مثابه وجهی زیستی، حیات به مثابه وجهی روحی و در نهایت حیات به مثابه یک اندیشه تعالی بخش که اینموارد استخوان بندی تحقیق را شکل می دهد.

کلیدواژه ها:

طبقه بندی ، حیات ، مراتب حیات ، خانه های سنتی ، بافت تاریخی یزد