رویکرد کاربرمحور در طراحی کتابخانه های دانشگاهی (موردپژوهی: کتابخانه های مرکزی دانشگاه های جامع در شهر تهران و اهواز)

هدف: در پژوهش حاضر به مقایسه معیارهای موثر در ارتقای رضایت مندی استفاده کنندگان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های جامع وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در شهرهای تهران و اهواز پرداخته شده و راهکارهای طراحی به منظور حضور فعال دانشجویان در کتابخانه های دانشگاهی پیشنهاد می شود. روش: رویکرد پژوهش حاضر ترکیبی و از نظر هدف در دسته پژوهش های کاربردی قرار دارد. جامعه آماری پژوهش، همه استفاده کنندگان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تهران، شهیدبهشتی و شهیدچمران اهواز بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای، ۲۵۵ نفر به عنوان نمونه های مطالعاتی انتخاب و به پرسشنامه پژوهشگر ساخته رضایت مندی کاربران از کتابخانه پاسخ دادند. همچنین روایی و پایایی ابزار پژوهش موردارزیابی قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ ۰/۸۶، به دست آمد. یافته ها: تحلیل اطلاعات نشان داد که در صورت برآورده شدن ترجیحات دانشجویان، آنها ترجیح می دهند از کتابخانه های دانشگاهی بیشتر استفاده کنند. همچنین در این پژوهش، میانگین و انحراف معیار امتیاز کلی رضایت مندی در گروه کاربران کتابخانه دانشگاه تهران ۱.۰۳±۳.۹۳، در گروه استفاده کنندگان کتابخانه دانشگاه شهیدبهشتی ۱.۱۸±۳.۱۵ و در گروه کاربران کتابخانه دانشگاه شهیدچمران اهواز ۰.۸۸±۳.۸۵ بود و با استفاده از آزمون آماری بین میانگین امتیاز کلی رضایت مندی در سه گروه کاربران کتابخانه تفاوت آماری معناداری مشاهده شد (۰.۰۰۱>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه، طراحی کتابخانه ها با محوریت کاربران، می تواند ابزاری برای بهبود محیطی باشد که دانشجویان در آن یاد می گیرند. در طراحی کتابخانه می توان فضاهای آموزشی، فضاهای رسانه ای، فضاهای اجتماعی و مانند آن را پیش بینی نمود تا دسترسی به عملکردهای آموزشی، رویدادهای اجتماعی، ملاقات گروهی، و باشگاه های کتاب، سبب افزایش جذابیت کتابخانه، احساس رضایتمندی و امنیت اجتماعی کاربران شود.

کلیدواژه ها:

User-centered ، Evidence-based Approach ، University libraries ، Interior Architectural Characteristics