مقایسه عملکرد روش های ارزش اطلاعات و تراکم سطح در ارزیابی پتانسیل چشمه ها در حوزه آبخیز قورچای، استان گلستان

توسعه یک مدل مناسب پتانسیل آب زیرزمینی برای مدیریت موثر و استفاده پایدار از منابع آب زیرزمینی بسیار حیاتی است و نقشه پتانسیل چشمه آب زیرزمینی تهیه شده به ما اجازه می دهد تا آب قابل استحصال را با صرف زمان و هزینه کمتری تهیه کنیم. در این تحقیق ابتدا حوزه قورچای به وسعت حدود ۱/۲۴۸ کیلومتر مربع انتخاب شد. سپس نقشه پراکنش چشمه (متغیر وابسته) تهیه گردید. همچنین لایه های اطلاعاتی جهت شیب، درجه شیب، طول شیب، انحنای پروفیل، انحنای دشت، شاخص رطوبت توپوگرافیکی، شاخص قدرت رودخانه، زمین شناسی، تراکم گسل، فاصله از گسل، ارتفاع، تراکم زهکشی، فاصله از رودخانه، کاربری اراضی، فاصله از جاده، بافت خاک، گروه هیدرولوژیکی خاک و تراکم پوشش گیاهی به عنوان متغیر مستقل در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و رقومی شدند. از تلفیق متغیرهای مستقل با متغیر وابسته، مقدار چشمه در هر کلاس عامل محاسبه و وزن دهی طبقات بر اساس روابط موجود در مدل های آماری ارزش اطلاعاتی و تراکم سطح صورت گرفت. در نهایت با نقشه های وزنی حاصله و جمع جبری آن ها نقشه پهنه بندی پتانسیل چشمه در دو مدل حاصل شد. نتایج ارزیابی مدل ها بترتیب با استفاده از مشخصه عملکرد نسبی و جمع کیفی نشان داد که در روش ارزش اطلاعاتی با مقادیر ۹۸۱/۰ و ۴۸۸/۰ نسبت به روش تراکم سطح با مقادیر ۸۵۱/۰ و ۴۵۹/۰ برای پهنه بندی منابع چشمه آب زیرزمینی در این محدوده مناسب تر است. همچنین بر اساس روش های ارزش اطلاعاتی و تراکم سطح به ترتیب ۱/۹۴% و ۵۱/۶۵% از محدوده مورد مطالعه استعداد بالا و خیلی بالایی برای وقوع چشمه دارند.

کلیدواژه ها:

تراکم سطح ، قورچای ، ارزش اطلاعاتی ، چشمه ، پهنه بندی