بررسی نقوش گچبریهای پیرحمزه سبزپوش و مسجدجامع ابرکوه و به کارگیری آنها در طرح پارچه و لباس

بسیاری از مساجد و بقعه های قدیمی ایران دارای گچبریهایی هستند که نقوشی بر روی اجزا محرابها آنها وجود دارد. این نقوش و طرحها از جنبه هنری ارزش زیادی دارند. استخراج نقوش از این گچبریها میتواند کاربردهای مختلفی مانندپیاده سازی نقشها و یا الگوهای برگرفته از گچبریها و انتقال بر روی پارچه و لباس داشته باشد. محرابها بیشتر مربوط به قرن ششم تا هشتم هجری قمری می باشندکه توسط هنرمندانی ایجاد شده که نهایت هنر خود را در تزئین مکانی به کار برده اندکه آن مکان محل عبادت انسان در برابر آفریدگار خود می باشد. سبکهای گوناگون در ایجاد و ابداع نقوش دیده شده که جزء شاهکارهای هنری می باشد. دو نمونه تاریخی و با ارزش شهرستان ابرکوه یعنی محراب های پیرحمزه سبزپوش و مسجدجامع با تنوع سبک، زیبایی، رنگ و تلفیق هنرمندانه مد نظر قرار گرفت. بنابراین در این مطالعه ضمن معرفی جنبه های تاریخی گچبریهای و نمایش نقوش برجسته آنها، به استخراج و پیاده سازی نقوش اقدام گردید. برای این کار، بازدیدهای مکرری از محرابها به عمل آمده تا عکسهای متنوع از زوایا و اجزای مختلف محرابها تهیه شود. همچنین از منابع کتابخانه ایی استفاده گردید. با کنار هم قرار دادن نقوش مستخرج، عمل انتقال آنها روی کاغذ با کمک نرم افزار مرتبط صورت گرفت. بدین ترتیب با چیدمان نقوش، نقوش اضافی حذف و یا اضافه گردید. بخشی از نقوش و موتیف گچبریها جهت طراحی المانهای لباس از جمله یقه و پیش سینه لباس تبدیل گردید. نتایج این پژوهش بیانگر این است که این دو محراب قابلیت بالایی برای استخراج نقش را داشته و با استفاده از نقوش این دو محراب میتوان پارچه و لباسهای متعددی را طراحی نمود. یافته دیگر این بررسی حاکی از آن است که رنگ موجود در گچبری پیر حمزه از بسیاری گچبریهای دیگر متمایز است. در پایان میتوان چنین اظهار داشت که استفاده به جا از هنرهای سنتی به ویژه گچبریها می تواند کاربرد زیادی در طراحی های مدرن و ظهور کارهای خلاق و تازه ای بشود

کلیدواژه ها:

مسجد جامع ابرکوه ، پیرحمزه سبزپوش ابرکوه ، نقوش گچبری ، طراحی پارچه و لباس ، رنگ