ارائه مدل برآورد نرخ شکست لوله‎های اصلی آب‎رسانی شهری با استفاده از برنامه‎ریزی بیان ژن (GEP)

از مشکلات عمده در شبکه آب‎رسانی شهری، هدررفت حجم زیادی از آب در اثر وقوع حوادث مختلف است که وقوع این پدیده، در اکثر موارد باعث ایجاد خساراتی می‎شود که عمدتا برگشت‎ناپذیر و پرهزینه‎اند. لذا شناخت علل حوادث و میزان اهمیت آن‎‎ها، می‎تواند در پیشگیری و کاهش حوادث و اتلاف آب، سهم بسیار موثری داشته باشد. ازاین‎رو، هدف از این پژوهش، ارائه مدل برآورد نرخ شکست لوله‎های اصلی آب‎رسانی شهری است. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت، از نوع کاربردی و به لحاظ اجرا، ترکیبی از روش‎های توصیفی- تحلیلی بر پایه مطالعات کتابخانه‎ای محسوب می‎شود. در این پژوهش، علاوه‎بر مصاحبه با کارشناسان و خبرگان مربوطه درزمینه موردمطالعه، از نتایج مطالعات صورت‎گرفته توسط سایر پژوهشگران و نیز استفاده از آمار و اطلاعات موجود در شرکت آب و فاضلاب استان تهران که مربوط به منطقه یک شهر تهران است، بهره گرفته و معیارهای مهم بر نرخ شکست لوله‎های اصلی با جنس‎های مختلف، شناسایی شد. سپس برای انجام محاسبات و ارائه مدل، از نرم‎افزار برنامه‎ریزی بیان ژن (GEP)، استفاده شد. یافته‎های حاصل از پژوهش حاضر، نشان داد که با افزایش فشار کاری، سن، طول لوله و نیز افزایش تعداد انشعابات؛ میزان حوادث هم بیشتر خواهد شد. از طرفی، با افزایش قطر لوله‎‎ها و نیز افزایش عمق نصب آن‎ها، میزان نرخ شکست کاهش می‎‎یابد. نوع خاک مدفون ‎شده، نیز تاثیر مستقیمی بر از بین رفتن تدریجی لوله خواهد داشت. مدل‎های پیشنهادی در این پژوهش، به‎دلیل عدم محدودیت در پارامتر‎های ورودی و نیز توجه به کلیه مولفه‎‎های موثر، ابزاری بسیار مفید و قابل‎اعتماد برای پیش ‎بینی نرخ شکست لوله‎های اصلی آب‎رسانی شهری هستند.

کلیدواژه ها:

نرخ شکست ، شبکه آب‎رسانی شهری ، برنامه‎ریزی بیان ژن ، حوادث و اتفاقات