مطالعات میان حوزه ای و میان رشته ای در زبان شناسی ایران

با وجود اهمیت مطالعات میان رشته ای در سرتاسر جهان، تاکنون مطالعه ای در زمینه ماهیت و روند میان رشته ای شدن در زبان شناسی ایران انجام نشده است و به همین دلیل، نگارندگان مقاله حاضر کوشیده اند تا خلا پژوهشی مذکور را با رویکردی کمی رفع نمایند. پیکره فراهم شده برای مطالعه حاضر شامل ۱۸۵۹ مقاله مستخرج از ۴۷ نشریه علمی-پژوهشی است. نگارندگان با تکیه بر عنوان، کلیدواژه ها و گاه متن مقاله، تک تک مقالات را در پانزده حوزه و/ یا هفت میان رشته ای طبقه بندی کردند. شناسایی ۱۳۵۳ مقاله (۷۳درصد از کل مقالات) با ویژگی میان حوزه ای یا میان رشته ای نشان داد که دانش زبان شناسی در ایران، همگام با سایر علوم در دیگر نقاط جهان میان رشته ای شده است. براساس یافته ها، «نحو» پربسامدترین و پرنفوذترین حوزه، و «ادبیات وزبان شناسی» نیز پربسامدترین و پرنفوذترین میان رشته ای است. بررسی تعامل تقاطعی حوزه ها و میان رشته ای ها حاکی از آن است که بالاترین میزان تعامل به حوزه «تحلیل گفتمان» با میان رشته ای «ادبیات وزبان شناسی» اختصاص دارد. متغیر وابستگی سازمانی نویسندگان مقالات نشان می دهد که درمجموع، ۱۲۷ دانشگاه و مرکز آموزشی و پژوهشی در نگارش مقالات پیکره مورد مطالعه نقش داشته اند و البته سهم دانشگاه ها کاملا نامتوازن است، به طوری که اعضای هیئت علمی و دانشجویان ۱۰ دانشگاه، در تالیف ۷۲ درصد از مقالات نقش داشته اند و ۲۸ درصد باقی مانده توسط محققان ۱۱۷ دانشگاه ارائه شده است. بررسی داده ها، با تکیه بر متغیر زمان، نیز نشان می دهد که در ۲۵ سال گذشته میزان میان رشته ای شدن به گونه ای چشمگیر افزایش یافته است.

کلیدواژه ها:

حوزه ، میان حوزه ای ، رشته ، میان رشته ای ، مقاله های زبان شناسی