اندازه گیری تغییرات بهره وری واحدهای دانشگاهی

در این پژوهش تغییرات بهره­وری دانشگاه­های صنعتی و جامع با استفاده از شاخص مالم­کوئیست مبتنی بر تحلیل پوششی داده­ها در دوره زمانی ۹۳-۱۳۹۲ و ۹۴-۱۳۹۳ اندازه­گیری شده است. متغیرهای ورودی شامل تعداد اعضای هیئت­علمی، تعداد دانشجویان ثبت­نامی جدیدالورود، تعداد کارکنان و مخارج کل؛ متغیرهای خروجی نیز شامل تعداد دانشجویان جاری، تعداد دانش­آموختگان، درآمد اختصاصی و تعداد مقالات همایشی می­شود. همچنین سه الگوی آموزش، پژوهش و کل (آموزش و پژوهش) در این پژوهش تخمین زده شده­اند. داده­ها با استفاده از نرم­افزار Excel سازماندهی و به وسیله نرم­افزار DEAP۲ مورد تحلیل قرارگرفته اند. میانگین (هندسی) تغییرات بهره­وری کل در دانشگاه­های صنعتی و جامع در الگوی آموزش، نشان داد، در دوره موردبررسی، بهره­وری آموزشی دانشگاه­های صنعتی و جامع رشد محسوسی را تجربه نکرده است. عدم رشد بهره­وری آموزشی در دانشگاه­های صنعتی بیشتر ناشی از تغییرات کارایی فنی و در دانشگاه­های جامع نیز بیشتر ناشی از تغییرات فناوری بوده است. میانگین (هندسی) تغییرات بهره­وری کل در دانشگاه­های صنعتی و جامع در الگوی پژوهش، نشان داد، در دوره موردبررسی، بهره­وری پژوهشی دانشگاه­های صنعتی و جامع رشد محسوسی را تجربه کرده است. رشد بهره­وری پژوهشی دانشگاه­های صنعتی و جامع همانند اکثر مطالعات تجربی ناشی از پیشرفت­های فناوری بوده است. میانگین تغییرات بهره­وری کل در دانشگاه­های صنعتی و جامع در الگوی آموزش و پژوهش (الگوی کل)، نشان می­دهد در دوره موردبررسی، بهره­وری (آموزشی و پژوهشی) دانشگاه­های صنعتی و جامع رشد محسوسی را تجربه نکرده است و این عدم رشد در دانشگاه­های صنعتی ناشی از کارایی فنی و در دانشگاه­های جامع نیز ناشی از تغییرات فناوری بوده است. در هر سه الگو (آموزش، پژوهش و کل) میزان تغییرات فناوری در دانشگاه­های صنعتی نسبت به دانشگاه­های جامع از وضعیت بهتری برخوردار است؛ که این امر نشان می­دهد دانشگاه­های صنعتی نسبت به دانشگاه­های جامع از فناوری و قابلیت­های آن در امر پژوهش بهتر استفاده می­کنند. در بین دانشگاه­های صنعتی به ترتیب در الگوی آموزش، پژوهش و کل، دانشگاه­های صنعتی بیرجند، صنعتی کرمانشاه و صنعتی شیراز، بهترین عملکرد را داشته­اند و دانشگاه مهندسی فناوری­های نوین قوچان نیز در هر سه الگو، بدترین عملکرد را ثبت کرده است. در بین دانشگاه­های جامع نیز به ترتیب در الگوی آموزش، پژوهش و کل، دانشگاه­های اهواز، محقق اردبیلی و شهید بهشتی، بهترین عملکرد و دانشگاه گلستان در الگوی آموزش و دانشگاه رازی در دو الگوی دیگر (پژوهش و کل) بدترین عملکرد را داشته­اند.

کلیدواژه ها:

Productivity changes ، Malmquist Index ، Industrial universities ، comprehensive universities ، تغییرات بهره وری ، شاخص مالم کوئیست ، دانشگاه های صنعتی ، دانشگاه های جامع