اثر پرآزاری و غلظت اسپور جدایه های Didymella rabiei بر واکنش ژنوتیپ های نخود به بیماری برق زدگی

چکیدهگیاه نخود سومین لگوم غذایی مهم جهان است. برق ­زدگی مخربترین بیماری نخود است که توسط قارچ Didymella rabiei ایجاد می­شود. شناسایی منابع مقاومت در ژرم ­پلاسم نخود جهت برنامه­ های به ­نژادی و مدیریت بیماری ضروری است. به منظور بررسی تاثیر غلظت اسپور و شدت پرآزاری جدایه بر واکنش ژنوتیپ­ های نخود به بیماری برق ­زدگی، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. اثر دو جدایه (A۳: با پرآزاری متوسط و A۶: با پرآزاری شدید) و غلظت اسپور (۱۰۵، ۱۰۵ × ۲، ۱۰۵ × ۵ اسپور در هر میلی ­لیتر آب مقطر) بر شاخص و شدت بیماری در ۲۰ ژنوتیپ نخود مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که شاخص بیماری و شدت آن تحت تاثیر غلظت اسپور، پرآزاری جدایه ­ها و ژنوتیپ ­های نخود قرار گرفت و بین ژنوتیپ ­ها، جدایه ­ها و غلظت ­های اسپور تفاوت معنی ­داری مشاهده شد. شدت بیماری با افزایش غلظت اسپور از ۱۰۵ × ۲ به ۱۰۵ × ۵ اسپور در هر میلی ­لیتر برای ارقام مقاوم ILC ۲۰۲، ILC۷۲، ILC۳۲۷۹، ICC۳۹۹۶ و ICC۱۲۰۰۴ افزایش یافت، در حالی که شدت بیماری ژنوتیپ­های حساس تحت تاثیر همه  غلظت ­های اسپور بود. ارقام افتراقی نخود از جمله ILC۲۰۲، ILC۷۲، ILC۳۲۷۹، ICC۳۹۹۶ و ICC۱۲۰۰۴ در برابر تمام غلظت ­های اسپور جدایه A۳ مقاوم بودند، در حالیکه به غلظت ۱۰۵ × ۲ اسپور جدایه A۶ حساس بودند. غلظت اسپور ۱۰۵ × ۲ با جدایه A۳ بیشترین تفاوت را میان ژنوتیپ ­های نخود بر اساس میانگین شاخص بیماری ایجاد کرد. اطلاعات به ­دست آمده از این تحقیق می ­تواند در برنامه ­های به ­نژادی ارقام نخود و مطالعات بررسی تنوع بیماری­زایی جمعیت قارچ مورد استفاده قرار­گیرد.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: ارقام افتراقی ، بیوه­ نیج ، پرآزاری ، شاخص بیماری ، مقاومت